ORIGINAL_ARTICLE
لزوم آموزش مباحث خلاقیت و نوآوری در دانشگاهها
خلاقیت و نوآوری از مسائل بسیار مهمی است که با وجود تدریس دروس آن در کشورهای پیشرفته و حتی وجود رشتههای متنوع در دانشگاهها و کالجها در کشورهای مختلف, در نظام آموزشی ایران نبود آن بسیار بارز و مورد توجه است. با توجه به گسترده بودن تکنیکهای خلاقیت و نوآوری و کاربردهای متنوع آنها، در این مقاله بهطور ویژه به یکی از جنبهها و تکنیکهای خلاقیت (مهندسی خلاقیت TRIZ) پرداخته شده است. مهندسی خلاقیت TRIZ یکی از جامعترین و نظام مندترین تکنیکهای خلاقیت و از پایگاه دانشی وسیعی برخوردار است که در این مقاله اجزای آن از جمله ایدهآل گرایی، 40 اصل ابداعی و ... معرفی شده است .
https://ijee.ias.ac.ir/article_527_08a393586369d36c31b08f89a14b3ea2.pdf
2007-03-01
1
19
10.22047/ijee.2007.527
آموزش
خلاقیت
نوآوری و مهندسی خلاقیت TRIZ
علیرضا
منصوریان
mansoorian211@yahoo.com
1
دانشکده مهندسی صنایع، مرکز مهندسی خلاقیت و نوآوری، دانشگاه صنعتی مالک اشتر
AUTHOR
فاطمه
حیدریان نائینی
2
مرکز علمی پژوهشی خلاقیت شناسی، نوآوری و TRIZ
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
ساختار مفهومی سیاستگذاری علم و فناوری در حوزه مهندسی
یکی از مهم ترین ویژگیهای جوامع پیشرفته امروزی دانش بنیانی شدن آنهاست. در چنین جوامعی بهرهگیری از دانش و علم اساس کلیه فعالیتها و تصمیم گیریهاست و از طرفی، هرگونه برنامهریزی غالباً با توجه به توسعه پایدار طراحی و اجرا میشود. در الگوی توسعه پایدار هر کشور، توسعه صنعتی یکی از محورهای عمده و اساسی آن محسوب میشود. توسعه صنعتی به افزایش مهارتها و قابلیتها؛ یعنی توسعه علمی و فناوری وابسته است که مهندسان مجرب، مسئول، متعهد، وطن دوست،پزتلاش و کوشا و نیز اجرای پژوهش موتور محرکه آن محسوب میشوند. در این پژوهش تلاش شده است تا با توجه به نظام توسعه پایدار، سازمانهای مسئول پیشبرد علم و فناوری در کشور مشخص و چگونگی تعامل آنها با یکدیگر، به خصوص با نظام مهندسی، با تأکید بر نهادینه شدن دانش و علم بر همه فعالیتها، طرحها و برنامهها شرح داده شود. نظام ملی نوآوری به عنوان ساختاری مناسب برای هدفمند ساختن سیاستهای کلان علم و تکنولوژی کشور شناسایی و بررسی و بر زمینههای مناسب برای پیاده سازی تفکرات علمی در عرضه دانش و تکنولوژی تأکید شده است. در نهایت، الگوی مفهومی سیاستگذاری توسعه علمی و فناوری برای خلق دانش، انتشار دانش و بهرهبرداری از دانش برای توسعه و ارتقای کشور با تکیه بر نظام نوآوری در حوزه مهندسی تدوین و ارائه شده است
https://ijee.ias.ac.ir/article_528_ba698f3a3038e4f3be8a43e78570955e.pdf
2007-03-01
21
49
10.22047/ijee.2007.528
توسعه پایدار
توسعه علمی
نظام نوآوری
خلاقیت و ارتقای علمی و فناوری
محمود
یعقوبی
yaghoubi@shirazu.ac.ir
1
استاد دانشکده مهندسی، دانشگاه شیراز
AUTHOR
محمد مهدی
غفاری
ghafari@ias.ac.ir
2
گروه علوم مهندسی، فرهنگستان علوم ج.ا.ا.
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
نگاه تکنولوژی محور به سازمان: ارتقای رویکرد منبع محور در عصر دانش
با توسعه روزافزون دانش مدیریت و پیدا شدن انشعابات و رویکردهای مختلف در آن، محققان و دانشمندان این علم عرصه بیشتری برای پژوهش و بحثهای نظری پیدا میکنند و به این دانش غنای بیشتری میبخشند، اما این موضوع هنگامی که در حیطه مدیریت کاربردی و به عنوان ابزاری برای اجرای بهتر در اختیار مدیران اجرایی قرار میگیرد، به دلیل پیچیدگی و ابهام در روشها و تعدد دیدگاهها، باعث سختی استفاده و ایجاد دغدغه ناکارایی این روشها در عمل میشود. در این مقاله با بررسی دو رویکرد مختلف موجود در مدیریت فرایندها به عنوان یکی از زیر شاخههای کاملاً عملی و ملموس دانش مدیریت، تفاوتهای کاربرد هریک بیان و تحلیل شده است. این رویکردها شامل رویکرد منبع محور و رویکرد دانش محور در مدیریت و به خصوص تدوین برنامههای استراتژیک سازمان است. سپس، با نگاهی به کارکردهای مدیریت تکنولوژی، رویکردی جدید به عنوان رویکرد تکنولوژی محور با تأکید بر مفهوم تکنولوژی های نرم ارائه می شود. نکته بدیهی نقش نیروی انسانی و مهندسان در اجرای صحیح این اصول است. شایان ذکر است در تکنولوژیهای نرم و سخت، مهندسان نقش مهم و استراتژیکی دارند. در صنعت امروز که تکنولوژی در حال رشد است، آموزش نیروی انسانی نقشی انکارناپذیر دارد. در این مقاله کوشش شده است تا نسبت میان منابع سازمان و داراییهای دانشی و نیز رابطه میان دانش و تکنولوژی، به خصوص تکنولوژیهای نرم، تبیین شود و شفاف سازی لازم برای ارائه راهکارهای عملی در مدیریت سازمانها با تأکید بر مکانیزمهای مدیریتی مرتبط با هر یک از این مقولات صورت گیرد. همچنین، نقش آموزش در یادگیری این اصول بیان شده است.
https://ijee.ias.ac.ir/article_529_f58365205f57c0f49f58024403ae45fe.pdf
2007-03-01
51
63
10.22047/ijee.2007.529
تکنولوژیهای نرم
رویکرد منبع محور
رویکرد دانش محور
رویکرد تکنولوژی محور و مدیریت استراتژیک
منوچهر
منطقی
1
استادیار گروه مدیریت و صنایع، دانشکاه صنعتی مالک اشتر
AUTHOR
مزدک
جباری
2
دانشجوی کارشناسی ارشد گروه مدیریت و صنایع، دانشگاه صنعتی مالک اشتر
AUTHOR
ابوالفضل
باقری
3
دانشجوی کارشناسی ارشد گروه مدیریت و صنایع، دانشگاه صنعتی مالک اشتر
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
مدیریت و سمت و سوی تحقیقات صنعتی در ایران نگاهی انتقادی به برنامههای موجود
گرچه دهها هزار دانشجو به امر تحقیق مشغولاند و هزاران میلیارد ریال برای اجرای پروژههای تحقیقاتی هزینه میشود، ولی باز هم به وارد کردن فناوری و خرید دانش فنی در زمینههای عادی و ساده اقدام میشود و تحقیق که زیر بنای اصلی توسعه و پیشرفت است، جایگاه واقعی خود را در جامعه به دست نیاورده است. در اغلب کشورها سیاستمداران از تحقیقات به منظور دستیابی به مقاصد سیاسی استفاده می کنند. تحقیقات در کشورهای در حال توسعه مشکلات مخصوص به خود را دارد. در این مقاله در باره ضعفهای مدیریت تحقیق و اتلاف بودجههای تحقیقاتی در کشورهای در حال توسعه در تقلید از پروژههای تحقیقاتی دنیای صنعتی و تکرار کارهای آنها با هدفهای نمایشی و تبلیغاتی و نادیده گرفتن نیازهای واقعی ملی بحث شده است. تحقیقات بنیادی و صنعتی از یکدیگر تفکیک شدهاند. همچنین، نقش تحقیقات صنعتی در پیشرفت ملی بیان شده و اهمیت " سهم کشور در تولید فناوری جهانی" مورد توجه قرار گرفته است. اهمیت ایجاد تعادل بین تحقیقات بنیادی و عملی بررسی و پیشنهاد شده است که نیازهای کشور به دانش فنی از طریق تحقیقات مرتفع شود و تحقیقات عملی و صنعتی در چهارچوب قراردادهای قانونی اجرا شوند.
https://ijee.ias.ac.ir/article_530_901e785654ebecc557b1d11791f1057c.pdf
2007-03-01
65
85
10.22047/ijee.2007.530
تحقیقات صنعتی
تحقیقات بنیادی
دانش فنی و مدیریت تحقیق
غلامحسین
دانشی
1
استاد دانشکده مهندسی و علم مواد، دانشگاه صنعتی شریف
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
کاربرد فناوری اطلاعات در امنیت سیستمهای کنترل صنعتی
قرن حاضر را قرن اطلاعات نامیدهاند. فناوری اطلاعات یکی از رشتههایی است که ابداع شده است تا چگونگی جمعآوری, پردازش و توزیع اطلاعات را بهصورت علمی بررسی کند. یکی از شاخههای مهمی که در فناوری اطلاعات وجود دارد، امنیت اطلاعات است. یک شبکه پایه و اساس یک سیستم کنترل صنعتی در دهههای اخیر بوده است. در گذشته، امنیت شبکههای کنترل صنعتی بر پایه مجزا کردن شبکههای کنترل صنعتی بوده است. امروزه، با گسترش شبکههای کنترل صنعتی و اتصال آنها به اینترنت, امنیت آنها به بحث بسیار مهمی تبدیل شده است. هرگونه نفوذ به سیستمهای کنترل صنعتی میتواند بسیار خطرناک باشد, به خصوص در صنایع حیاتی برای یک دولت. در این مقاله سیستمهای کنترل صنعتی و ساختار شبکه در آنها و نیز راههای افزایش امنیت این سیستمها بررسی شده است.
https://ijee.ias.ac.ir/article_531_e0531de2430f397d330b54588fd294a5.pdf
2007-03-01
87
103
10.22047/ijee.2007.531
فناوری اطلاعات
امنیت اطلاعات
کنترل صنعتی و کنترل هوشمند
ابوالقاسم
دائی چیان
1
دانشکده مهندسی، دانشگاه شیراز
AUTHOR
فریدون
شعبانی نیا
shabani@shirazu.ac.ir
2
استادیار دانشکده مهندسی، دانشگاه شیراز
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
راهکارهای نوین برای آموزشگران بهمنظور کاربرد فناوریهای اطلاعات و ارتباطات در آموزش علوم
علوم مهندسی از جمله علومی است که با پیشرفت و توسعة هر کشور ارتباط تنگاتنگی دارد. بررسیهای انجام شده نشان میدهد که کشورهای پیشرفته علیرغم تلاش گستردهشان نتوانستهاند افراد زیادی را در داخل کشور به این رشتههای علوم مهندسی و نیز علوم پایه جذب کنند. تحلیلهای انجام شده نشان میدهد که یکی از دلایل این امر، روشهای آموزش علوم به خصوص در دوران قبل از دانشگاه است. از سوی دیگر، مطالعات انجام شده تیمز نیز بیانگر بعضی از واقعیتها در باره وضعیت نامطلوب شیوههای آموزش علوم در بسیاری از کشورها از جمله کشور ایران است. عدهای از صاحبنظران معتقدند که برای بهبود بخشیدن به وضعیت فعلی علوم باید روشهای متفاوتی برای تدریس و سازماندهی برنامههای درسی جستجو کرد. یکی از این راهها توجه به فناوریهای آموزشی و کاربست فناوریهای نوین در آموزش است. نتایج پژوهشها نشان میدهد که برای ایجاد تغییر و تحول در آموزش علوم، بهرهگیری از فناوریها در تمام مراحل یاد دهی ـ یادگیری باید به منزله یک اصل تلقی شود و برای تأمین فناوریها پیش بینیهای لازم به عمل آید. از سوی دیگر، ارتباطهای آموزشگر و فراگیر باید از ارتباطهای یک سویه به برقراری ارتباطهای چند سویه سوق داده شود. این نقش هنگامی به خوبی ایفا میشودکه آموزشگران و فراگیران توانایی لازم برای بهره گیری از این فناوریها را داشته باشند و به تأثیر فناوری بر اثر بخشی تدریس و یادگیری اعتقاد و ایمان داشته باشند؛ در غیر این صورت بهرهگیری از این فناوریها اثربخش نخواهد بود. لذا، با ارائه راهکارهایی در این مقاله، آموزشگران میتوانند از ضعف خود در این زمینه آگاه شوند و در صدد رفع آن برآیند. در این مقاله با بهرهگیری از نتایج پژوهشهای انجام شده، در باره مطالبی مانند: اهمیت بهرهگیری از فناوری، نقش فناوری در تدریس و یادگیری علوم و موانع بهرهگیری از آن بحث و توصیههایی درخصوص چگونگی بهرهگیری از فناوری در آموزش علوم بیان شده است.
https://ijee.ias.ac.ir/article_532_fcf5949a1c7f37750043c776e5969eac.pdf
2007-03-01
105
131
10.22047/ijee.2007.532
فناوری((Technology
راهبردهای تدریس (Strategies teaching(T
یادگیری (Learning )
علوم (Science )
رایانه (Computer)
اینترنت (Internet)
فناوری اطلاعات و ارتباطات (Communication Technology and Information)
بی بی عشرت
زمانی
1
استادیار دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه اصفهان
AUTHOR
علی
افخمی خیر آبادی
2
دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه اصفهان
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
نکاتی قابل تأمل در خصوص آموزش مهندسی حرفهای (کار و دانش) در لهستان
دانشگاههای خصوصی با هدف تأمین نیازهای آموزش عالی در لهستان که به منظور کمک به تحصیلات دولتی پایه گذاری شده است، تا حد زیادی بخش تحصیلات عالی لهستان را متحول ساخته است. دانشجویان مشغول به تحصیل در دوره هایی خاص در این دانشگاه ها که دروس نظری ـ عملی را در سطوح تحصیلی عالی فرا میگیرند، توانسته اند با همکاری مراکز آموزش مهندسی در کشور آلمان در پروژههای کاربردی (صنعتی) نیز مشارکت کنند و با عنوان مهندس حرفه ای فارغ التحصیل شوند. در این روش تدریس پروژه های کاربردی با مشارکت و حمایت مستقیم صنایع آلمان و نظارت دقیق دانشگاههای دو کشور بر روند پیشرفت دانشجو در بهکار گرفتن نکات نظری آموخته شده در آموزشگاههای لهستان به مرحله اجرا در میآید. بدین ترتیب، دانشجو پس از تکمیل دروس نظری و اخذ نمره قبولی مجوز مشارکت در تحلیل یک مشکل صنعتی را در کشور آلمان به دست میآورد.
https://ijee.ias.ac.ir/article_533_9d6e97fc51918e95e09e624e0b5d2de7.pdf
2007-03-01
135
140
10.22047/ijee.2007.533
آموزش مهندسی حرفهای
دوره کارورزی و پروژه صنعتی
اکبر
خداپرست حقی
1
دانشیار دانشکده فنی، دانشگاه گیلان
AUTHOR