2024-03-29T12:55:27Z
https://ijee.ias.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=544
فصلنامه آموزش مهندسی ایران
1607-2316
1607-2316
1392
15
58
روند تکامل آموزش مهندسی در جهان و ایران
حسین
مطهری نژاد
تاریخ آموزش مهندسی شاهد پیشرفتهای باشکوهی بوده است و بر تکامل آموزش مهندسی دلالت دارد. آگاهی از تکامل تاریخی آموزش مهندسی به درک وضعیت موجود آن و همچنین بهبود و اصلاح آموزش مهندسی متناسب با شرایط جدید کمک میکند. در این مقاله، روندهای اصلی آموزش مهندسی در قالب سه رویکرد شامل رویکرد مبتنی بر عمل مهندسی، رویکرد مبتنی بر علم مهندسی و رویکرد مبتنی بر تلفیق علم و عمل مهندسی مطرح شدهاند. تاریخ آموزش مهندسی در کشور نشان میدهد که برنامههای آموزش مهندسی در ایران از دو مرحله اول تکامل آموزش مهندسی در سطح جهانی تبعیت کردهاند، اما تغییر و گرایش اساسی به سمت رویکرد مبتنی بر تلفیق علم و عمل مهندسی مشاهده نمیشود. سپس، براساس چالشهای قرن بیست و یکم دورنمایی از آینده آموزش مهندسی ترسیم شده است. در پایان نتیجهگیری شد برای اینکه آموزش مهندسی منجر به تربیت مهندسانی گردد که بتوانند مسائل را تشخیص دهند و راه حلهای موثری برای برآوردن نیاز جامعه طرح کنند باید در برنامههای آموزش مهندسی به سه موضوع عمده و تلفیق آنها با یکدیگر توجه شود: علم (چه چیز)، مباحث اجتماعی و انسانی (چرا) و مهندسی (چگونه).
آموزش مهندسی
تاریخ
علم و عمل
قرن بیست و یکم
2013
09
01
1
14
https://ijee.ias.ac.ir/article_3592_12432a61f716f82239a545aa4c5b5524.pdf
فصلنامه آموزش مهندسی ایران
1607-2316
1607-2316
1392
15
58
بررسی ساختاری باورهای معرفتشناختی و مهارت مدلسازی دانشجویان مهندسی دانشگاه شیراز
مهدی
محمدی
طاهره
دارابی
لاله
کوچکی
هدف کلی این تحقیق بررسی رابطه بین باورهای معرفتشناختی و مهارت مدلسازی دانشجویان مهندسی دانشگاه شیراز بود. جامعه آماری این پژوهش، شامل کلیه دانشجویان رشتههای مختلف مهندسی دانشگاه شیراز بود که با نمونهگیری خوشهای مرحلهای،166 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار جمعآوری دادهها شامل دو پرسشنامه باورهای معرفتشناختی [1] و خودکارآمدی مدلسازی مهندسی [2] بود که پس از محاسبه روایی و پایایی بین افراد نمونه توزیع و جمع آوری گردید. دادهها با استفاده از نرم افزارهای SPSS 20 و LISREL 8.54 تحلیل شدند. اطلاعات با استفاده از روشهای آمار توصیفی همبستگی و آمار استنباطی T-Test مستقل و تحلیل واریانس یک طرفه، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که:1- بین میانگین یادگیری سریع و دانش ساده دانشجویان زن و مرد تفاوت معناداری وجود دارد. 2- بین باورهای معرفتشناختی دانشجویان رشتههای مختلف تفاوت معناداری وجود ندارد. 3- دانشجویان سالهای بالاتر باورهای معرفتشناختی پیچیدهتری دارند. 4- باورهای معرفتشناختی دانشجویان پیشبینی کننده مثبت و معنادار خودکارآمدی آنان در مدلسازی مهندسی میباشد. کلمات کلیدی: مدل معادله ساختاری، باورهای معرفتشناختی، مهارت مدلسازی، دانشجویان، خودکارآمدی
مدل معادله ساختاری
باورهای معرفتشناختی
مهارت مدلسازی
دانشجویان
خودکارآمدی
2013
09
01
15
34
https://ijee.ias.ac.ir/article_3593_c10c489440654056da92242e4d8b9a78.pdf
فصلنامه آموزش مهندسی ایران
1607-2316
1607-2316
1392
15
58
تحلیل عوامل مؤثر در طراحی و اجرای دوره های آموزشی فنی و مهندسی
سعید
هداوند
پژوهش حاضر با هدف تحلیل عوامل مؤثر بر طراحی و اجرای برنامه های آموزش مهندسی شرکت توزین نیرو انجام شده است. این پژوهش از نوع تحلیلی است و جامعه آماری آن شامل 110 نفر از مهندسانی است که به طور مستقیم یا غیر مستقیم در طراحی و اجرای آموزش های مهندسی مشارکت داشته اند. ابزارگردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته است که برای احراز اطمینان از روایی محتوایی و صوری پرسشنامه از نظرات متخصصان بهره گرفته شد و پایایی آن نیز با ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شده است که میزان863/. نشانگر مناسب بودن آن برای تحقیق می باشد. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شده اند. نتایج حاصل از تحلیل دیدگاه مهندسان نشان داد که شش عامل «تناسب نیازها با برنامه های کسب و کار»، «همسویی اهداف آموزشی با استراتژی سازمان»،«همگرایی محتوی آموزشی با نیازهای شغلی»،«بهره گیری از روش های نوین تدریس»،«مدیریت فرایند یادگیری» و«اعتبار بخشی برنامه های ارزشیابی» حدود84 % از کل واریانس به دست آمده را تبیین کرده اند که نشانگر نقش بالای آنهادر اثرگذاری بر طراحی و اجرای برنامه های آموزش مهندسی است.
آموزش مهندسی
اثربخشی آموزشی
برنامه ریزی آموزشی
آموزش ضمن خدمت
2013
09
01
35
46
https://ijee.ias.ac.ir/article_3594_73b489563ef0e304dd0f1cdee2c7af1b.pdf
فصلنامه آموزش مهندسی ایران
1607-2316
1607-2316
1392
15
58
ارزیابی اثربخشی آموزشهای مهارت محور در بخش صنعت
هومن
دوستی
اباصلت
خراسانی
یزدان
محمدبیگی
تحقیق حاضر با هدف ارزیابی اثربخشی آموزش های مهارت محور در بخش صنعت بر اساس الگوی کرک پاتریک انجام شده است. شاخص¬های مورد نظر در این ارزیابی عبارت بودند از: میزان استفاده از شایستگیها، میزان تسلط بر شایستگیها، زمان مورد نیاز برای فراگیری شایستگیها، میزان تحقق اهداف رفتاری، میزان حل مشکلات مورد نظر، میزان انطباق روش کاری با واقعیتها و میزان تاثیر روشهای ارایه شده در بهبود عملکرد. این تحقیق از نوع تحقیقات توصیفی – کاربردی بوده و در زمره تحقیقات پیمایشی می باشد. جامعه آماری مورد نظر 295 نفر از مهندسین شرکت برق منطقه ای یزد بود. نمونه آماری 90 نفر بودند که از طریق روش نمونهگیری خوشهای چند مرحلهای انتخاب گردیدند. ابزار جمعآوری اطلاعات عبارت بود از: فیشبرداری، پرسشنامه، یادداشت برداری و مصاحبه. جهت تجزیه و تحلیل دادهها از نرم افزار SPSS15 استفاده گردید. نتایج نشان داد که مهمترین دلایل اثربخش نبودن اکثر آموزش های مهارت محور در بخش صنعت، نامناسب بودن زمان یادگیری و همچنین انطباق نداشتن آموزش ها با دنیای کار می باشد. ازآنجا که مبنای طراحی و اجرای آموزش¬های مهارت محور، نیاز سنجی می باشد، بنابراین می توان نتیجه گرفت که متأسفانه در اکثر بخش های صنعتی نیازسنجی اصولی صورت نمیگیرد و بیشتر نیازسازی می شود تا نیازسنجی.
آموزش مهارت محور
ارزیابی
اثربخشی
مدل چهار سطحی ارزشیابی کرک پاتریک
2013
09
01
47
65
https://ijee.ias.ac.ir/article_3595_d97381877bb212aaa50606f3c41617ab.pdf
فصلنامه آموزش مهندسی ایران
1607-2316
1607-2316
1392
15
58
بررسی عوامل موثر بر پیشرفت تحصیلی دانشجویان دانشکده های فنی مهندسی دانشگاه تهران جهت ارایه مدلی برای پیش بینی پیشرفت تحصیلی آنها
مهدی
ابوالقاسمی
ام کلثوم
میرالی رستمی
چکیده تحقیق حاضر به منظور بررسی رابطه بین متغیرهای موثر بر پیشرفت تحصیلی دانشجویان دانشکده های فنی مهندسی دانشگاه تهران انجام شده است. جامعه تحقیق حاضر شامل کلیه دانشجویان دانشکده های فنی و مهندسی دانشگاه تهران می باشد. روش نمونه گیری در تحقیق حاضر به روش نمونه گیری طبقه ای نسبتی و تعداد کل نمونه 216 نفر می باشد. ابزارهای مورد استفاده در تحقیق حاضر شامل پرسشنامه راهبردهای یادگیری خودنظم ده چن(2001)، پرسشنامه هوش هیجانی سبیریاشرینگ، پرسشنامه ساختار هدف کلاسی میگدلی و برای اندازه¬گیری پیشرفت تحصیلی دانشجویان از معدل کل دانشجویان استفاده شده است. آزمون¬های آماری مورد استفاده در تحقیق حاضر شامل آمار توصیفی و آمار استنباطی(رگرسیون چند گانه و تحلیل مسیر) می باشد. نتایج تحقیق بیان کننده این است که در متغیر راهبردهای خود تنظیمی مولفه های راهبردهای شناختی و فراشناختی، مدیریت تلاش، همیاری در یادگیری و جستجوی کمک در متغیر هوش هیجانی مولفه¬های خودانگیزی، خود کنترلی، مهارت¬های اجتماعی و خودآگاهی و در متغیر ساختار هدف کلاس درس مولفه اهداف تبحری و عملکرد گرا داری قدرت پیش بینی کنندگی پیشرفت تحصیلی دانشجویان دانشکده¬های فنی و مهندسی دانشگاه تهران می باشد. در ادامه با توجه به متغیرهای موجود به ارایه مدلی جهت پیش بینی پیشرفت تحصیلی دانشجویان اقدام شد.
کلید واژه¬ها: راهبردهای خودتنظیمی
هوش هیجانی
ساختار هدف کلاسی
پیشرفت تحصیلی
2013
09
01
84
67
https://ijee.ias.ac.ir/article_3596_dc52592fb6429c76c04c1e72288ab8ad.pdf
فصلنامه آموزش مهندسی ایران
1607-2316
1607-2316
1392
15
58
ارائه الگویی جهت ارزیابی عملکرد بخش تحقیق و توسعه گروههای فنی و مهندسی (مطالعه موردی: گروههای فنی و مهندسی دانشگاه یزد)
حبیب
زارع احمدآبادی
سمیه
جاویدی
محمد حسین
طحاری مهرجردی
از آنجا که دانشگاهها به عنوان یکی از مهمترین مراکز تولید و تجاریسازی علم به حساب میآیند انتظار میرود که از منابع در دسترسشان به طور مؤثر و کارا استفاده نمایند. از میان گروههای آموزشی دانشگاهها، گروههای فنی و مهندسی به لحاظ ماهیتشان نقش بسزایی در خروجیهای تحقیق و توسعه دانشگاه دارند. هدف از این تحقیق، به کارگیری الگویی جهت ارزیابی عملکرد تحقیق و توسعه بخش علوم و مهندسی دانشگاه ها در هر دو بخش تولید و انتشار علم با استفاده از مکانیزم تحلیل پوششی دادههای شبکهای است. در این بین فعالیتهای تحقیق و توسعه 8 گروه آموزشی فنی و مهندسی دانشگاه یزد استخراج که در این راستا برای ارزیابی کارایی نسبی آنها در بخش تولید علم از دو ورودی مقدار گرنت تخصیص داده شده به اساتید گروه و اعضای پژوهشی گروه آموزشی شامل اساتید و دانشجویان کارشناسی ارشد و دکترا و خروجیهای تعداد مقالات، کتب انتشار یافته، طرحهای پژوهشی، پایاننامهها و اختراعات و اکتشافات ثبت شده و در بخش انتشار علم از ورودیهای تعداد مقالات، کتب انتشار یافته، طرحهای پژوهشی، پایاننامهها و اختراعات و اکتشافات ثبت شده و خروجیهای مبلغ طرحهای پژوهشی، مبلغ قراردادهای آموزشی و مشاورهای و مبلغ پایاننامههای حمایت شده و ارزش اختراعات تجاری شده استفاده شد. نتایج نشان میدهد که در بخش تولید علم از 8 گروه آموزشی تحت بررسی تعداد 7 گروه و در بخش انتشار علم تعداد 6 گروه در میان گروههای فنی و مهندسی منتخب، ناکارا میباشند.
کارایی نسبی
تحقیق و توسعه
تحلیل پوششی دادهها
تحلیل پوششی شبکهای دادهها
2013
09
01
85
99
https://ijee.ias.ac.ir/article_3591_5eb8a11b00d9f1ff88770a0f87ee1719.pdf
فصلنامه آموزش مهندسی ایران
1607-2316
1607-2316
1392
15
58
بررسی ضعف دانشجویان مقطع کارشناسی مهندسی شیمی در یادگیری درس موازنه مواد و انرژی
محمدامین
دانشفر
مهدی
ارجمند
درس موازنه مواد وانرژی از اساسی ترین دروس در رشته مهندسی شیمی به حساب می آید و به عبارتی پیش نیاز تمامی دروس اصلی و تخصصی این رشته می باشد. با توجه به این که زمینه کار مهندسی شیمی درکشور ما به دلیل صنایع مرتبط با این رشته وسیع می باشد تربیت مهندسان متخصص و دارای دانش کافی از سوی واحدهای دانشگاهی از ضروریات به شمار می رود. در این مقاله با انجام مطالعات کتابخانه ای ابتدا مقدمه ای درباره وضعیت مهندسی شیمی در کشور گفته می شود، سپس این رشته از لحاظ نحوه آموزش در دانشگاه ها به اختصار بررسی می گردد و در ادامه به نحوه تدریس موازنه مواد و انرژی پرداخته می شود. با توجه به این که ضعف اساسی در این درس در واحد دانشگاهی مذکور بین دانشجویان دوره کارشناسی مهندسی شیمی مشهود بوده است، در این پژوهش به بررسی این موضوع از روش تحقیق توصیفی پرداخته شده است. جامعه آماری شامل دانشجویان مهندسی شیمی بوده است که 32 نفر به عنوان نمونه آماری در این پژوهش شرکت کردند. ابزار گردآوری داده های پژوهش پرسشنامه محقق بوده که چهارجنبه ای که می توانست عامل ضعف دانشجویان دراین درس مطرح باشد بیان گردید. این عوامل شامل ضعف در دروس پایه(شیمی،فیزیک،ریاضی)، استفاده از اساتید جدیدالورود وکم تجربه، عدم اعتماد به نفس واضطراب ناشی ازمشروط شدن به علت تعداد واحد بالای درس و کمبود منابع کمک درسی برای این درس معرفی گردید. داده های نتایج با روش های آماری مناسب تحلیل شدند.
مهندسی شیمی
موازنه مواد و انرژی
دروس پایه
2013
09
01
101
111
https://ijee.ias.ac.ir/article_3597_56e6b8a985ea4338b56c6e1e943edf97.pdf
فصلنامه آموزش مهندسی ایران
1607-2316
1607-2316
1392
15
58
جدایی هوا و فضا؛ رویکردی جدید در برنامه درسی کارشناسی مهندسی هوافضا
رضا
اسماعیل زاده
رشد روز افزون فناوریها و فعالیتهای فضایی در تمام کشورها باعث افزایش تقاضا در بازار نیروی کار مهندسی هوافضا با تخصص فضایی شده است. با گذشت بیش از دو دهه از آخرین بازنگری برنامه درسی مهندسی هوافضا، لازم است با توجه به این تحول فناوری بازنگری شود. برنامه درسی فعلی بر حوزه هوایی متمرکز بوده و توجه چندانی به حوزه فضایی نشده است. در این مقاله با بررسی نقاط ضعف و قوت برنامه درسی موجود و مطالعه برنامه درسی مهندسی هوافضا در تعدادی از دانشگاههای معتبر آمریکا و همچنین توجه به استانداردهای آموزشی جدید، برنامه آموزشی نوینی پیشنهاد میشود که به دانشجویان امکان انتخاب گرایش هوایی یا فضایی را درون یک برنامه خواهد داد. فارغالتحصیل هر گرایش به مدرک کارشناسی مهندسی هوافضا نائل خواهد شد. تغییربرنامه درسی طیف گستردهای را شامل میشود که از دروس پایه، اصلی و میانی تا دروس اختیاری تخصصی، آزمایشگاهها و کارگاهها و نحوه اجرای آنها گسترده است.
مهندسی هوافضا
اصلاح برنامه درسی
مهندسی فضایی
2013
09
01
113
134
https://ijee.ias.ac.ir/article_3598_2361ace8859cf32eddcfef9371a70b35.pdf
فصلنامه آموزش مهندسی ایران
1607-2316
1607-2316
1392
15
58
تحقیق در عملیات و بهینهسازی: گذشته، حال و آینده
ژیلبرت
لاپرت
مهدی
مهنام (مصاحبه ، ترجمه و تنظیم)
احسان
نیکبخش(مصاحبه، ترجمه و تنظیم)
2013
09
01
137
158
https://ijee.ias.ac.ir/article_3602_5940971ef04c6449334c184d9665e137.pdf