فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایرانفصلنامه آموزش مهندسی ایران1607-2316114420100301Engineering Education in Iran; A Comparative Studyآموزش مهندسی در ایران: محتوا و روش¬ مقایسه¬ا¬ی با برخی کشورهای صنعتی11665110.22047/ijee.2010.651FAجمشید پرویزیاندانشیار دانشکده مهندسی صنایع، دانشگاه صنعتی اصفهانفرشاد تویسرکانیمربی دانشکده مهندسی صنایع، دانشگاه صنعتی اصفهانJournal Article20090418A comparative study of education of engineering in Iran and some developed countries reveals a fundamental difference in the philosophy of education. In Iran learning is a merit, while today education is an investment. This fundamental difference has been reflected in methods and contents of the education disciplines. Different aspects of engineering education such as the length of the courses, contents of each course, optional and compulsory courses, grading system, graduate levels, mathematics and the basic physics, research-education sections and the role of universities in creating wealth is discussed in this comparative study. In this paper this comparison is focused on education engineering mechanics in Iranian universities and some elite universities in the UK, Germany and USA. The paper suggests new concepts in education such as student-centered teaching, problem-based learning, and technology- enriched-active learning. مقایسه¬ محتوا و روشهای آموزش مهندسی در کشور ایران و برخی از کشورهای صنعتی با تطبیق موردی می¬تواند نشان دهنده تفاوتی اساسی در فلسفه¬ آموزش عالی در ایران و کشورهای پیشرفته باشد که به نگاه تاریخی ما به علم به عنوان فضیلت و نه به عنوان ابزار بر می¬گردد. با این¬حال، چنین مطالعه¬ای را می¬توان به سطوح عملی¬تر آموزش تعمیم داد و آموزش مهندسی به عنوان یک روش تجربی را با آموزش آن در قالب آموزش یافته¬های تاریخی مقایسه کرد. این مقایسه را می¬توان در طی دهه¬های اخیر دنبال کرد و از جمله به محتوای آموزش، ابزارهای آموزش، حجم آموزش، دوره¬های کارآموزی و قابلیت کارآفرینی دانش¬آموختگان پرداخت. از نگاه دیگر، می¬توان روش پذیرش دانشجو و تعداد پذیرش، طول دوره¬ تحصیل، محتوای دروس عمومی، ساختار نظام آموزشی و نقش دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری در آموزش را مقایسه کرد. هسته¬های آموزشی ـ پژوهشی از سویی ارائه دروس و اجرای پژوهش را با هم می¬آمیزند و از سوی دیگر به عنوان واحدهای مستقل مالی به فعالیت پژوهشی می¬پردازند و این می¬تواند از تفاوتهای اساسی نظام آموزشی ایران با نظامهای آموزشی ـ پژوهشی باشد. در این تحقیق، به عنوان نمونه، مقایسه¬ای در ساختار و محتوای آموزش مهندسی مکانیک در دانشگاههای ایران، آلمان، انگلستان و آمریکا انجام شده¬ است. این مطالعه متوجه روشها و محتوای آموزش است، نه نتایج آن. در بخشهای پژوهشی و فنی با نشان ¬دادن کاستیهایی در به¬ روزکردن محتوا و روش، به ارائه¬ مفاهیمی نو در فلسفه¬ آموزش مهندس و ابزارهای آن از جمله آموزش دانشجو محور، آموزش مبتنی بر مسئله و آموزش در محیط سرشار از فناوری پرداخته شده است.فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایرانفصلنامه آموزش مهندسی ایران1607-2316114420100301Increasing the Quality of Instruction in Engineering Courses Through Two Development of the Fourth Element of Teaching-Learning Systemارتقای کیفیت آموزش دروس مهندسی از طریق تقویت رکن چهارم نظام یاددهی ـ یادگیری173565210.22047/ijee.2010.652FAرضا مهدیدکتری برنامه ریزی توسعه آموزش عالی، دانشگاه شهید بهشتیمجید مهدیکارشناسی ارشد مهندسی عمران، دانشگاه علم و صنعت ایرانJournal Article20090504In traditional instruction system, the three elements including instructor, student, and curriculum are foundations which make the learning a process of interaction of both teachers and students’ during physical presence. This form of education is not adequate at the current condition of technology. Because an efficient system of education must include all available activities, such as distance learning, virtual learning, and other technological potentials. Nowadays the rapid growth of information technology and communication has provided new opportunities for modern education. For developing and promoting the education system, it is necessary to include the forth element in education system. This will play an important role besides other elements of traditional education system compromised of teacher, student and curriculum. Based on the research carried in this article, by taking into consideration the differences in level of teaching quality and educational services, in the accredited colleges of engineering in Iran and the world, the procedure of upgrading the fourth element of engineering courses teaching-learning system through utilization of information and communication technologies have been investigated and suggested. در آموزش و نظام سنتی یاددهی ـ یادگیری سه رکن اصلی آموزش شامل مدرس، دانشجو و محتوا مورد توجه قرار میگیرند و فعالیتهای مدرس به صورت کنشی متقابل با دانشجویان به منظور ایجاد یادگیری، تداعی آموزش سنتی کلاسی یا بهکارگیری ارتباط رو در رو و حضوری است. این در حالی است که آموزش باید در بر گیرنده تمام فعالیتهای هدفمند یادگیری باشد و علاوه بر ارتباط رو در رو و حضوری، از طرق دیگری نظیر آموزش از راه دور، یادگیری مجازی و سایر قابلیتهای فناورانه انجام شود. با توجه به اهمیت آموزشهای مهندسی در تولید و نشر دانش، چگونگی و تفاوتهای اساسی سبکهای آموزش مهندسی با سایر رشتهها و گروههای آموزشی از یک سو و گسترش فناوریهای آموزشی و اطلاعات و ارتباطات از سوی دیگر، در راستای توسعه نظام یاددهی ـ یادگیری دروس مهندسی لازم است علاوه بر ارکان سنتی نظام آموزش کلاس محور شامل مدرس، دانشجو و محتوا، رکن اساسی دیگری به عنوان رکن چهارم نظام یاددهی ـ یادگیری دروس مهندسی مورد توجه قرار گیرد. در این مقاله با توجه به تفاوتهای سطح کیفیت ارائه دروس و خدمات و پشتیبانیهای آموزشی دانشکده های مهندسی معتبر ایران و جهان، براساس پژوهش انجام شده در سطح این دانشکدهها، راهکار تقویت رکن چهارم نظام یاددهی ـ یادگیری و ارتقای کیفیت آموزشهای مهندسی با استفاده از فناوریهای اطلاعات و ارتباطات تبیین و پیشنهاد شده است. محور اصلی راهکارهای پیشنهادی این پژوهش دقت در تنظیم و ارائه محتوا، ضبط حرفهای صوتی و تصویری محتوا، ذخیره سازی، نگهداری و به اشتراک گذاری محتوای ارائه شده در کلاسهای آموزش مهندسی و ایجاد امکان دسترسی مداوم افراد مجاز به محتوا به صورت منعطف با استفاده از قابلیتهای فناوریهای اطلاعات و ارتباطات و خدمات افراد/ مؤسسات حرفهای است.فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایرانفصلنامه آموزش مهندسی ایران1607-2316114420100301Necessity of Management Course for Chemical Engineeringلزوم ارائه واحد درسی مدیریت در رشته مهندسی شیمی374965310.22047/ijee.2010.653FAمحسن پیر دشتیگروه مهندسی شیمی دانشگاه غیرانتفاعی شمالآرزو قادیگروه مهندسی شیمی دانشگاه آزاد اسلامی- واحد آیت الله آملینسرین نور شاهیموسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالیJournal Article20090428Chemical engineering is one of the most versatile and largest engineering fields. Chemical engineering graduates have different status based on their area of study and responsibility in society. Since a low level coordinator is recognized as a manager, chemical engineers could benefit from management science for all control processes, leadership, organizing projects, decision making, creativity and innovation, etc. Therefore this paper emphasizes projects necessity of management course for chemical engineering as an obligatory course, which is a basic need for update management.رشته مهندسی شیمی یکی از گسترده ترین و پرکاربردترین رشته های مهندسی است. دانش آموختگان این رشته بر حسب گرایش تحصیلی، موقعیتها و مسئولیتهای متفاوتی در جامعه دارند. از آنجا که حتی سرپرست رده پایین نیز یک مدیر محسوب می شود، مهندس شیمی می¬تواند از علم مدیریت در تمام فرایندهای کنترل، رهبری، سازماندهی، تصمیم¬گیری، خلاقیت و نوآوری و ...، در جایگاه مدیریتی خود استفاده کند. لذا، در این مقاله بر لزوم آشنایی دانشجویان مهندسی شیمی با درس مدیریت در قالب واحد درسی اصلی، که تأمین کننده نیاز¬های مدیریتی به روز باشد، تأکید شده است.فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایرانفصلنامه آموزش مهندسی ایران1607-2316114420100301Revision of BSc Mining Engineering Exploration Programبازنگری برنامه درسی کارشناسی مهندسی اکتشاف معدن517465410.22047/ijee.2010.654FAحسین معماریاناستاد دانشکده فنی دانشگاه تهرانمهرنوش جوادیکارشناس ارشد مهندسی معدن، دانشکده فنی دانشگاه تهرانJournal Article20090205 Mining engineering education in Iran started with the establishment of University of Tehran in 1934. After the revolution of 1979, the planning of higher education programs was centralized and the present BSc program of mining engineering was introduced in 1997. This paper presents some deficiencies of the existing program and introduces a revised version, which is designed based on the national needs and international trends. In this program, a new "BSc exploration engineering" is introduced. In the fourth year of this program, students can choose one of the clusters of courses in mining exploration, petroleum exploration, groundwater exploration or geo-hazards investigation. آموزش دانشگاهی مهندسی معدن در کشور ایران با تأسیس دانشگاه تهران در سال 1313 آغاز شد. پس از انقلاب، و به دنبال بازگشایی دانشگاهها در سال 1362، برنامه¬های آموزش مهندسی معدن به صورتی متمرکز در چند مرحله بازنگری و در نهایت در سال 1376 برنامهای ارائه شد که هم اکنون نیز در دانشگاههای کشور اجرا میشود. گذشت بیش از یک دهه از آخرین بازنگری برنامه آموزش اکتشاف معدن، که همزمان با تحولات چشمگیر در فناوریهای اکتشاف و استخراج معدن در جهان بوده است و همچنین، نیاز مبرم به راه اندازی دورههای جدید کارشناسی مهندسی در زمینههای دیگر اکتشاف از جمله اکتشاف نفت، اکتشاف منابع آب زیر زمینی و اکتشاف بلایای طبیعی، بازنگری مجدد برنامه موجود را ضروری ساخت. در مقاله حاضر در خصوص تاریخچه آموزش مهندسی معدن در ایران و کاستیهای برنامه کنونی به اختصار مطالبی بیان شده است. در برنامه آموزشی جدیدی که بدین منظور طراحی و در این مقاله ساختار آن تشریح شده است، مهندسی اکتشاف به صورت یک دوره آموزشی مستقل، و نه گرایشی از مهندسی معدن، پیشنهاد شده است. در برنامه جدید دانشجویان با انتخاب دروس تخصصی مناسب در سال چهارم قادر خواهند بود در یکی از گرایشها یا خوشههای مهندسی اکتشاف (معدن، نفت، آبهای زیر زمینی و بلایای طبیعی) به اخذ مدرک کارشناسی نایل شوند.فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایرانفصلنامه آموزش مهندسی ایران1607-2316114420100301Decision Making Support System (DSS) for Measurement and System Dynamic (SD) for Analysis of Knowledge Worker Productivityسیستم پشتیبانی تصمیمگیری برای اندازهگیری و سیستم دینامیکی برای تحلیل بهره وری منابع انسانی دانشکار7511365510.22047/ijee.2010.655FAاسداله نجفیدانشجوی دکتری، دانشکده مهندسی صنایع، دانشگاه صنعتی امیر کبیرعباس افرازهاستادیار، دانشکده مهندسی صنایع، دانشگاه صنعتی امیر کبیرسید محمد تقی فاطمی قمیاستاد، دانشکده مهندسی صنایع، دانشگاه صنعتی امیر کبیرJournal Article20090414In this paper, we present a DSS and a SD tools. At first it measures knowledge worker productivity; secondly, it defines causes of knowledge worker productivity in exist status; thirdly, it presents solutions for promotion of knowledge worker productivity from exist status to optimum status and finally; it analyzes by SD tools and simulates in Vensim Software. These steps establish the three-phase algorithm and this algorithm has been tested in Alupan Company. در این مقاله یک سیستم پشتیبانی تصمیمگیری و یک سیستم دینامیکی معرفی شده است تا اولاً، با کمک ابزارهای مختلف ریاضی، منطق فازی و روش تحلیل سلسله مراتبی، میزان بهرهوری منابع انسانی دانشکار به صور مختلف نشان داده شود، ثانیاً، عوامل و عللی که در ایجاد وضعیت موجود منابع انسانی دانشکار نقش دارند، به ترتیب اهمیت مشخص شوند، ثالثاً، راهکاری مناسب از میان راهکارهای موجود برای ارتقای بهرهوری منابع انسانی دانشکار به کاربران پیشنهاد و بر اساس روابط سیستم های دینامیکی، میزان تأثیر عوامل بهره وری بر یکدیگر و رفتار آنها تحلیل شود. همچنین، مدل دینامیکی استخراج شده در نرم افزار و¬نسیم طراحی، شبیه سازی و اعتبارسنجی ¬شده است. این مدل امکان تحلیل دینامیکی بهنگام را برای سازمانها میسر می سازد؛ این سازکار بر اساس یک الگوریتم سه مرحلهای حل مسئله شامل شناخت مسئله، شناخت علل و ارائه راهحل بنا شده است. الگوریتم مذکور در شرکت آلوپن و صبا آزمایش و ارزیابی شده است.فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایرانفصلنامه آموزش مهندسی ایران1607-2316114420100301Landscape Architecture Education: Requisite Knowledge and Skillsآموزش معماری منظر: دانش و مهارتهای اساسی11512965610.22047/ijee.2010.656FAمحسن فیضیدانشیار، گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه علم و صنعت ایرانسینا رزاقی اصلدانشجوی دکتری معماری، گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه علم و صنعت ایرانJournal Article20090411There is an increasing interest in establishing new degrees of landscape architecture in all over the world. Along with the growth in the number of universities which offer landscape architecture program, the qualitative review of program contents has been increasing. Requisite knowledge & skills for landscape architects have an essential role in reviewing of educational program. This paper intends to analyze the training & educational text about landscape architecture, experiments of universities and employment demands. The outcome of these studies is a knowledge-based framework for landscape architects. In this framework the most important knowledge and requisite skills which landscape architects need them, are represent. Findings of this paper explain that we can shape the above framework according to the procedural and natural dimensions of landscape architecture. Landscape architecture encompasses the holistic humanistic-environmental approach of landscape architecture as a natural dimension and economic, social, technological, administrative and communicational items as procedural dimensions. This framework could be implemented in Iranian universities. با افتتاح پی در پی دوره¬های جدید دانشگاهی، رشته معماری منظر در سطح جهانی به سرعت در حال رشد است. همزمان با توسعه کمّی آموزش معماری منظر طی حدود یک قرن گذشته، در سالهای اخیر روند بازنگری در محتوای برنامه درسی این رشته نیز شتاب فزاینده¬ای یافته است. در بازنگری برنامه آموزشی تعیین دانش و مهارتهای اساسی که لازم است تا معماران منظر برای ایفای مسئولیت حرفه¬ای خود بیاموزند، نقش حیاتی دارد. در این مقاله تلاش شده است تا با مرور تحلیلی متون تخصصی تعلیم و تربیت معماری منظر، بررسی تجربه های دانشگاههای گوناگون جهان و مرور تقاضای بازارکار، چارچوبی به عنوان «چارچوب دانش و مهارتهای اساسی مورد نیاز معماران منظر» تدوین شود. یافته های این نوشتار نشان می¬دهد که بر مبنای تبیین ابعاد ماهوی و رویه¬ای معماری منظر و مؤلفه¬های مورد نیاز در هر یک از آنها می¬توان به چارچوب مذکور دست یافت. در این خصوص، رویکرد کل گرایی انسانی ـ محیطی به عنوان بعد ماهوی و مؤلفه¬های اقتصادی، اجتماعی، حقوقی، تکنولوژیکی، ارتباطی و مدیریتی در زیر مجموعه ابعاد رویه¬ای معماری منظر مطرح¬اند. این چارچوب در شرایط ایران و جهان از طریق دسته بندی محتوا و برنامه های درسی مورد نیاز شامل هریک از مؤلفه¬های مذکور قابل اجراست.فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایرانفصلنامه آموزش مهندسی ایران1607-2316114420100301Evaluation and Presentation of a New Method to Teach "Conservation and Adaption of Historic-Cultural Places" Course In Bachelordegree Programآسیب شناسی و ارائه الگوی آموزش درس طرح مرمت و احیای بنا¬های تاریخی ـ فرهنگی در دوره کارشناسی13115165710.22047/ijee.2010.657FAشاهین طلوع آشتیانیعضو هیئت علمی پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و مدرس مرکز آموزش عالی میراث فرهنگی و دانشگاه آزاد اسلامیمجید ضیاییمدرس دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه هنرJournal Article20090616As an interdisciplinary profession, conservation of historic places has a vast connection with other branches of knowledge such as engineering, art and social science. The education of this profession, for the same reason, is a complicated and multidimensional issue. The rich and numerous cultural and historical heritage of Iran indicate the significance of establishing appropriate standards and educational programs for the promotion of this profession. Because of the main body of these programs are focusing on the higher education courses in universities, and due to inappropriate syllabus and quality of such courses, this article aims to evaluate some main part of the bachelor degree program and also present a revised method of teaching in this field. حفاظت و احیای اماکن فرهنگی ـ تاریخی مهارتی میان رشته¬ای است که نیازمند دانسته¬های متنوعی از دیگر تخصصهای مهندسی و هنر و علوم اجتماعی است. به همین دلیل، آموزش این رشته دارای ابعاد گوناگون و پیچیدگیهای خاصی است. میراث غنی تاریخی و فرهنگی سرزمین ایران، چه از نظر تعداد و چه از نظر تنوع و کیفیت، اهمیت تدوین و رعایت استانداردهای حرفهای و نظام ترویجی و آموزشی متناسب با آن را دوچندان می¬کند. از آنجایی که بخش عمدهای از این نظام در قالب برنامه های آموزش عالی در دانشگاهها تنظیم شده است، و با توجه به کاستیهای موجود در زمینه تربیت نیروی متخصص و حرفهای که تبعات جبران ناپذیری را به همراه دارد، در این مقاله تلاش شده است تا با آسیب شناسی بخشی از دروس ارائه شده در برنامه دوره کارشناسی مرمت و احیای بناهای تاریخی، الگوی اصلاح شده آن نیز ارائه شودفرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایرانفصلنامه آموزش مهندسی ایران1607-2316114420100301Automatic Lamps A Light Over the Ancient Iranian Knowledgeچراغهای خودکار نوری بر دانش ایران باستان15316965810.22047/ijee.2010.658FAیوسف یاسیعضو هیئت علمی سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایرانصفر هاشملوکارشناس سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایرانمحمد بایرامیکارشناس سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایرانفاطمه طباطباییکارشناس سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایرانآزاده کریمیکارشناس سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایرانJournal Article20090502From the one hundred inventions and innovations presented in the book “Al-Hiyal", lamps have unique and No comparable designs in their mechanisms in comparison with other samples. “Al-Hiyal" is the title of a book which has been written in the 10th century A.C. by Ahmad Ibn Musa. He was one of the three sons of Musa ibn Shaakir Khorassani who are known as "¬Banu Musa" by the historians and scientists. They are the most famous and out standing Iranian scientists of the Islamic era. All of his innovations and inventions have been presented in the hand written versions of the book "Al-Hyial". Redesign, remanufacture and testing the applied mechanisms of these lamps are parts of a research project undertaken by the Mechanical Engineering Research Center of the Iranian Research Organization for Science and Technology. In this article all the mechanisms applied in these lamps from design view point have been appraised and discussed. However during the course of this project “a progressing design process” in innovative thinking of Ahmad ibn Musa has been observed. This achievement is the most important outcome of this project which ought to be taught in engineering courses. However, all the lamps were redesigned and manufactured according to the details presented in the book. Tests results of the manufactured samples showed perfect agreement between the outcomes of the tests and the performance mentioned in the book. از جمله ابداعاتی که در کتاب الحیل بیان شده است، چراغهایی هستند که از نظر طراحی و ساز¬کار در نوع خود بی نظیرند. الحیل عنوان کتابی است که در قرن سوم هجری در شهر بغداد توسط احمد بن موسی به رشته تحریر در آمده است. احمد بن موسی یکی از سه فرزند موسی بن شاکر خراسانی است که در تاریخ علم و دانش به "بنو موسی (فرزندان موسی)" مشهورند و از زمره دانشمندان برجسته ایرانی پس از اسلام به شمار می¬رود. از وی اختراعات و ابداعات زیادی در زمینه علم مکانیک به جا مانده است که شرح آنها در نسخ خطی کتاب الحیل بیان شده است. طراحی مجدد، بازسازی و آزمودن مکانیزمهای به کار رفته در طراحی این چراغها در قالب طرحی پژوهشی با عنوان "طراحی و ساخت فناوریهای دانشمندان قدیم ایران" در پژوهشکده مکانیک سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران به مرحله اجرا در آمده است. در این مقاله مکانیزمهای به کار رفته در این چراغها و کارکرد آنها از دیدگاه مهندسی امروز بررسی و چگونگی فرایند طراحی آنها ارزیابی شده است. در فرایند طراحی این چراغها نوعی تفکر تکاملی مشاهده می¬شود که با پیروی از این تفکر، هر چراغ از مکانیزم چراغ قبلی بهره جسته و در جهت کامل کردن کارکرد آن مکانیزم دیگری نیز بدان افزوده شده است. در طرحهای مذکور چراغ اول از ساز¬کار تغذیه خودکار روغن از محل یک مخزن اصلی برخوردار است و چراغ دوم مکا¬نیزم فتیله خودکار دارد و چراغهای سوم و چهارم که در واقع، یک طرح محسوب می شوند، آمیزه¬ای از دو مکانیزم به کار رفته در دو چراغ اول و دوم هستند. ا¬ما در طراحی آخرین چراغ، احمد بن موسی فقط مکانیزم حفاظت از شعله در برابر وزش باد را مطرح کرده است، ولی از آنجا که کلیه چراغهای مذکور در کتاب الحیل در اینجا مورد بررسی قرار گرفته¬اند، لذا، به چراغ مقاوم در برابر باد نیز پرداخته شده است. در نهایت، نمونه¬های بازسازی شده مورد آزمون قرار گرفتند و نتایج به دست آمده از آزمونها نشان دادند که کارکرد این چراغها با آنچه در کتاب الحیل قید شده است، یکسان است. از دیگر یافته های مهم این طرح می توان از طراحی مکانیزمهای کنترل مکانیکی و هیدرو مکانیکی نام برد که با توسعه به¬ هنگام آنان می توان از آنها در آموزش مهندسی و صنعت بهره گرفت.