نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استاد، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز

2 استادیار، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز

3 دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

این پژوهش به بررسی عملکرد اجرایی طرح 18 ماهه (ممتاز) سازمان فنی و حرفه‌ای یکی از کلان‌شهرهای کشور پرداخته است. روش مورداستفاده در این پژوهش روش آمیخته بر پایۀ انجام مصاحبه، تحلیل اسناد و اجرای پرسش‌نامه است. پرسش‌نامه با توجه‌ به مصاحبۀ اولیه با چهار گروه ساخته شد که نحوۀ نمره‌ گذاری هر مقیاس و گویه با توجه‌ به شدت ضعف و نامطلوب بودن آن است. جامعۀ آماری این پژوهش متشکل از تمام کارآموزان طرح ‌18‌ماهه، تمام مربیان طرح، مدیران و کارشناسانی است، که در زمان اجرای طرح مسئولیت داشته‌ اند، و کارفرمایانی است، که کارآموزان طرح 18‌ماهه را استخدام کرده‌اند. روش نمونه‌ گیری در بخش کمی روش نمونه‌ گیری سرشماری و تصادفی طبقه‌ای و در بخش کیفی روش نمونه‌گیری هدفمند است. نتایج پژوهش نشان داد که: الف ـ میانگین درجۀ ضعف و نامطلوب بودن مقیاس مدیریت دوره از (5) 64/3 (نامطلوب)، توانمندی مربیان 39/3 (نامطلوب)، تجهیزات و امکانات آموزشی 47/3 (نامطلوب)، استاندارد آموزشی 38/3 (نامطلوب)، تناسب آموزشها با نیاز بازار کار 87/3 (بسیار نامطلوب) است و میانگین پاسخ چهار گروه به درجۀ ضعف و نامطلوب بودن پنج مقیاس 54/3 از 5 (نامطلوب) است؛ ب ـ توانمندی، انگیزه، استعداد و علاقۀ ورودیهای طرح متناسب با اهداف، استاندارد آموزشی و محتوای آموزشی رشته‌های طرح  نبوده است؛ پ ـ فرایندهای آموزشی طرح نتوانسته‌ اند مهارتهای مصوب در استاندارد آموزشی هر رشته طرح را به طور کامل و باکیفیت به کارآموزان آموزش دهند؛ ت ـ خروجیهای، برنامه‌های آموزشی طرح با نیازهای صنعت و بازار کار از دیدگاه چهار گروه مطابقت لازم را نداشته‌ اند.  

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigation of performance of 18 months program of technical and vocational training organization: A Metroploitan Case study

نویسندگان [English]

  • Yaddollah Mehralizadeh 1
  • Sakineh Shahi 2
  • Mehran Taheri 3

1 Professor, Faculty of Psychology and Education Sciences, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran

2 ‌Asistant Professor, Faculty of Psychology and Education Sciences, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran

3 MA.Student, Faculty of Psychology and Education Sciences, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran.

چکیده [English]

This study examined the performance of the 18- month selective plan of a Technical and Vocational Training Organization in one of the mega cities in Iran. The method used in this research was a mixed method based on interviews, data analysis, and the implementation of a questionnaire. Based on the preliminary interview, a questionnaire was designed concerning four groups and the grading of each measurement was done regarding the extent to which they were weak or unfavorable.  The participants of the study consisted of all apprentices of the 18-month plan, all the trainers, managers and experts in charge and also all the employers who recruited the apprentices. As regards the quantitative part, the sampling methods were ‘statistical sampling’ and ‘stratified random sampling’ and as for the qualitative phase ‘purposive sampling’ was practiced. The results of the study showed that: (a) the average degree of weakness and inefficiency of the management criteria accounted for  3.64  out of 5 (undesirable), the competence of the trainers 3.39 (undesirable), equipment and training facilities 3.47 (undesirable), the educational standards 3.38 (undesirable), and the harmony of training with market needs 3.87 ( highly undesirable). Also, the average response of the four groups to the weakness and inefficiency of the five scales was 3/54 toout of 5 was (poor), (b) competence, motivation, talent, and interest of the applicants were noting line with the goals, educational standards, and educational content of the plan, and (c) educational procedures failed to carry out the training complying with the educational standards and authorized skills in each field. Therefore, the outputs of the educational plan did not correspond to the needs of the industry and labor market.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Vocational and technical education organization
  • 18-month training plan
  • Trainers
  • educational standards
  • trainees
 
آزاد، ابراهیم (1385). عوامل موفقیت در نظامهای آموزشی فنی حرفه ای. مجله رشد آموزش فنی و حرفه ای، 2( 1). 
 
ثابتنژاد، حمیدرضا، حاتمزاده، علیرضا، فلاح وحدتیجو، مجید و محمدهاشمی، زهرا (1389)، بررسی تطبیقی آموزشهای فنی و حرفه ای در کشورهای آلمان و ایران. تهران: سایت سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور
 
 http://planning.irantvto.ir/uploads/86_285_ pdf.pdf .1-74 ،وزارت کار و امور اجتماعی
 
مهرعلیزاده، یداﷲ، حسینزاده، علیحسین، قلاوند، رحمان و ملایی، شهرام، (1391). ارائۀ الگوی پارادایمی بازسازی و بهسازی نظام استاندارد مهارت در اداره کل آموزش فنی و حرفه ای خوزستان بر اساس روش داده بنیاد. تهران: سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور. 
 
مهرعلیزاده، یداﷲ، صفاییمقدم، مسعود، علم، محمدرضا و صالحی عمران، ابراهیم (1393). مبانی نظری و عملی پژوهش (کمی ،کیفی و آمیخته) در علوم انسانی، اهواز: دانشگاه شهید چمران اهواز. 
 
مهرعلیزاده، یداﷲ، شهنی ییلاق، منیجه و کریمی، زیبا (1384). ارزیابی کمیت و کیفیت دوره های آموزش صنعتی در مراکز فنی حرفه ای استان خوزستان. طرح مطالعاتی مصوب سازمان آموزش فنی حرفه ای استان خوزستان و معاونت پژوهشی دانشگاه شهید چمران اهواز. 
 
نفیسی، عبدالحسین (1387). بررسی نارساییهای ارتباط نظام آموزش فنی و حرفه ای با بازار کار و ارائه راه حلهای اصلاحی. چاپ اول، وزارت آموزش  وپرورش، سازمان پژوهش و برنامه ریزی، تهران: انتشارات مدرسه. 
 
نیکویی، رجبعلی (1370). گزارش نحوه برپایی آموزشهای طرح 18ماهه در ایران، تهران: سازمان آموزش فنی و حرفه ای. 
 
 
 
Bakar, R. and Hannifin, I. (2007). Assessing employability skills of technical and vocational student in Malaysia, Journal of Social sciences, 3(4), 202-207.
 
De Bruijn, E.  and Legman, Y. (2011). Authentic and self-directed learning in vocational education: Challenges to vocational educators. Teaching and Teacher Education, 27, 694–702.
 
OECD. (2009). Learning for jobs. OECD policy review of vocational education and training. Initial report Paris: CERI.