2024-03-28T16:06:43Z
https://ijee.ias.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=16814
Iranian Journal of Engineering Education
1607-2316
1607-2316
1399
22
87
تحقیقات مسئلهمدار در معماری
زهرا
اهری
هادی
ندیمی
صحرا
عابری زاهد
فاطمه
توانایی مروی
پریسا
رحیم زاده
مریم
حیدرخانی
شیوا
فلاح نجم آبادی
مسئله موقعیتی در جهان واقعی است که ما در آن مطلوبی داریم، اما شیوۀ دستیابی به آن برایمان روشن نیست. در معماری، مانند حوزههای دیگر دانش، هدف برخی از تحقیقات حل مسائل واقعی جهان معماری است. هدف از این مطالعه بیان تعریفی از تحقیق مسئلهمدار در معماری، اجزا، فرایند و انواع آن است. این تحقیق در چارچوب راهبرد طبقهبندی بهمنظور روشن کردن خصوصیات این نوع از تحقیقات معماری انجام و برای اجرای آن، ۲۹ رسالۀ دکتری معماری انتخاب شد که در دانشگاههای برتر جهان دفاع شده بود و حل مسئلهای در حوزۀ معماری را دنبال میکرد. در این پژوهش چکیدۀ این رسالهها بررسی و تحلیل شد. این بررسی نشان میدهد که آن دسته از تحقیقاتی را که فرایند اجرای آنها به راهحلی برای مسائل جهان واقعی معماری منتهی میشود، میتوان تحقیقات مسئلهمدار نامید. در این نوع تحقیقات از چارچوبهای علمیای استفاده میشود که برای حل مسائل جهان واقعی در حوزههای دیگر دانش بسط یافته است و با دو نوع مسائل سروکار دارد: مسائلی با حدود روشن و مسائلی که حدود روشنی ندارند. مسائلی که حدود روشنی ندارند، اغلب در حوزههای میان رشتۀ معماری با رشتههای علوم اجتماعی مطرح میشود. این نوع از تحقیقات رویکردی مختلط را دنبال میکند و با انواع دیگر تحقیقات همراه میشود. تحقیقات مسئلهمدار برای یافتن راهحلهای فنی و راهبردهای طراحی و مدیریتی انجام میشود.
Research Method in Architecture
Problem-Solving Researches
Mixed-Method Research
PhD. Dissertation
Process of Problem Solving
2020
12
20
1
29
https://ijee.ias.ac.ir/article_115405_32797146b03762165eb6ecf74d87e915.pdf
Iranian Journal of Engineering Education
1607-2316
1607-2316
1399
22
87
مطالعه تطبیقی و مقایسه شیوه اجرای آزمون جامع دکتری رشته مهندسی شیمی دانشگاههای منتخب ایران و آمریکا
غلامرضا
پازوکی
منیره
تدین
منیژه
میرهاشمی
آزمون جامع دکتری در مرحله گذار از بخش آموزشی به بخش پژوهشی برگزار میشود. هدف از اجرای این آزمون ارزیابی توانمندیهایی است که دانشجو در بخش آموزشی کسب کرده است. در این تحقیق یک مطالعه تطبیقی و مقایسهای در زمینه اهمیت و اجرای آزمون جامع دکتری در دانشگاههای منتخب آمریکا و ایران انجام شده است. با توجه به آنکه این آزمون یک آزمون تخصصی است، این مطالعه برای رشته مهندسی شیمی انجام شده است. نتایج پژوهش نشان داد که در دانشگاههای منتخب آمریکا و دانشگاههای منتخب ایران آزمون جامع بهصورت کتبی یا شفاهی یا ترکیبی از هر دو برگزار میشود. در بیشتر دانشگاههای منتخب ایران این آزمون بهصورت کتبی برگزار میشود. البته، پیشنهاد میشود که برای بررسی تسلط دانشجو بر اصول و مبانی رشته مهندسی شیمی، آزمون جامع بهصورت شفاهی هم برگزار شود. همچنین نتایج مطالعه تطبیقی نشان داد که در دانشگاههای منتخب آمریکا سرفصل و منابع این آزمون مشخص است و به دانشجویان اعلام میشود. این در حالی است که منابع و سرفصل این آزمون در دانشگاههای ایران مشخص نیست. همچنین در دانشگاههای آمریکا آزمون جامع شامل مبانی مهندسی شیمی است که بیشتر در سطح کارشناسی برگزار میشود، اما در دانشگاههای منتخب ایران آزمون جامع بیشتر در سطح تخصیلات تکمیلی برگزار میشود.
Qualify exam (QE)
Chemical engineering
US Universities
Iranian Universities
2020
12
20
31
47
https://ijee.ias.ac.ir/article_119099_9ee0950c67e893aa5f3f0e9eeb64fc83.pdf
Iranian Journal of Engineering Education
1607-2316
1607-2316
1399
22
87
آموختههایی از همهگیری کووید-۱۹ در برنامهریزی آموزشیِ دانشکده مهندسی دانشگاه فردوسی مشهد
علی
کریم پور
حمیدرضا
پور رضا
مجید
میرزاوزیری
علی
عباسی
آموزش الکترونیکی و نفوذ تدریجی آن در نظام آموزش عالی سالها مد نظر صاحب نظران بوده است. در این مطالعه بهصورت تحلیلی با توجه به وضعیت بهوجود آمده در دنیا بهدلیل شیوع بیماری کووید-19، آموزش الکترونیکی و تأثیرات آن در نظام آموزشی دانشکدۀ مهندسی دانشگاه فردوسی مشهد بررسی شده است. همچنین تلاش شده است تا با توجه به شرایط ایجاد شده از همهگیری این بیماری و تعطیلی مراکز آموزشی حضوری در نیمسال دوم سال تحصیلی 99-1398، موضوع آموزش الکترونیکی و تأثیر آن در نظام آموزش بررسی شود. در این خصوص، از اطلاعات آماری دانشجویان مقاطع تحصیلی مختلف دانشکدۀ مهندسی دانشگاه فردوسی مشهد بهعنوان نمونه استفاده شده است. در گام اول پرسشنامهای برای استفاده از نظرهای دانشجویان طراحی و سپس، با استفاده از اطلاعات بهدستآمده، شرط لازم برای ارائه دروس بهصورت الکترونیکی، ترکیبی یا حضوری مشخص شد. با توجه به امکان تبدیل تعداد چشمگیری از کلاسهای حضوری به کلاسهای الکترونیکی یا ترکیبی، این امر موجب آزادسازی برخی از کلاسهای درسی و کمک بسیار به بهبود، اصلاح و برنامهریزی فضاهای آموزشی و پژوهشی خواهد شد.
COVID-19
face-to-face training
E-learning
educational system
Questionnaire
2020
12
20
49
71
https://ijee.ias.ac.ir/article_119098_0c2b500902b8a668c70705457bce8afb.pdf
Iranian Journal of Engineering Education
1607-2316
1607-2316
1399
22
87
ارزیابی دانش محیط زیستی در برنامه درسی دوره کارشناسی ارشد رشتههای طراحی و برنامهریزی شهری
رزا
وکیلی نژاد
بیش از شش سال از تصویب آخرین بازنگری در محتوای آموزشی دوره کارشناسی ارشد دو رشته طراحی و برنامهریزی شهری میگذرد. در این مدت تغییرات شگرفی در جهان پیرامون حوزههای مختلف رخ داده که از جمله مهمترین آنها در حوزه محیط زیست و ابزارهای سنجش عملکرد محیط زیستی است. مطالعه حاضر برای ارزیابی دانش محیط زیستی در برنامه درسی این دو رشته انجام شده است. هدف این پژوهش دستیابی به اجماع درباره نحوه محتوا و شیوه کارآمد آموزش مسائل محیط زیستی به دانشجویان رشته شهرسازی بود و با استفاده از روش تحقیق توصیفی پیمایشی انجام شد. پرسشنامه تهیه شده با استفاده از روش تحقیق دلفی در میان 12 نفر از استادان دو رشته یادشده به نظرسنجی گذاشته و در مرحله نهایی راهکارهای پیشنهادی در زمینه محتوا و شیوه آموزش ارائه شده است. نتایج پژوهش ضرورت بازنگری در برنامه آموزشی این دو رشته را نشان داده و دو روش پیشنهادی تغییر در محتوای دروس با ایجاد رویکردهای زیستمحیطی یا تعریف یک درس جدید در زمینه مسائل محیط زیستی را مطرح ساخته است. بدین ترتیب، نتایج بهدست آمده میتواند از دو نظر برای پرکردن خلأ موجود در زمینه آموزش محیط زیست در رشتههای مذکور استفاده شود. در وجه اول بهصورت آموزش مستقیم، مبانی لازم برای تدوین سرفصل درس پیشنهادی محیط زیست در برنامه درسی مصوب دو رشته فراهم و در وجه دوم بهصورت آموزش غیرمستقیم، مباحث سهگانه پیشنهادی دانش و مفاهیم پایه، دستورالعملها و راهکارها و ابزارهای سنجش، در سرفصل فعلی دروس، بهویژه دروس کارگاههای طراحی و برنامهریزی شهری و روشها و فنون طراحی گنجانده شده است.
Urban Design Education
Master Degree
Urban planning
Urban Design
environmental knowledge
2020
12
20
73
90
https://ijee.ias.ac.ir/article_114619_0deee83349ae15d52658db588236422d.pdf
Iranian Journal of Engineering Education
1607-2316
1607-2316
1399
22
87
بررسی زمان شناختی دانشگاههای برتر کشور از منظر شاخصهای دروندادی در پنجاه سال اخیر
غلامعلی
منتظر
مهدیه
فرازکیش
در شرایط کنونی و با قرارگرفتن در عصری که از آن بهعنوان «عصر دانش» یاد میکنند، برای بیشتر جوامع پیریزی پایههای توسعه بر مبنای آموزش مبتنی بر نظامهای دانشمدار به یک الزام تبدیل شده است. این الزام موج گسترشکمّی دانشگاهها و مراکز آموزش عالی را در دستورکار کشورهای مختلف قرار داده است، لیکن همزمان با موضوع جهانی شدن و افزایش اهمیت «دانشگاههای تراز جهانی»، توازن میان گسترش کمّی و توسعۀ کیفی به چالشی اساسی، بهویژه در حوزۀ آموزش عالی، در کشورهای در حال توسعه تبدیل شده است. بر این اساس، در این مطالعه ارزیابی عملکرد کمّی و کیفی دانشگاههایی که بر اساس مصوبۀ «طرح آمایش آموزش عالی کشور» در تراز جهانی طبقهبندی شدهاند، از منظر معیارهای دروندادی و میزان سرمایهگذاری بخش دولتی صورت گرفته است. بهمنظور ارزیابی عملکرد کمّی و کیفی مجموعۀ این دانشگاهها با بهرهگیری از مطالعات اسنادی، شش معیار اصلی متشکل از دو معیار کمّی و چهار معیار کیفی انتخاب و روند تغییرات این معیارها طی بازۀ زمانی ۵۰ سالۀ ۱۳۴۵ تا ۱۳۹۴ تحلیل شده است. نتایج نشان داد که روند تغییرات در معیارهای کمّی تقریباً برای تمام دانشگاههای منتخب صعودی بوده است. در معیارهای کیفی نیز در بازههای زمانی سالهای 1357-1345 و 1380- 1369 روند رو به بهبود مشاهده شده است؛ لیکن در دورۀ زمانی سالهای 1368-1357 بهدلیل شرایط خاص ناشی از وقوع جنگ تحمیلی در کشور، تقریباً در تمام معیارها افت جدّی رخ داده است. روند گسترش کمّی ناموزون و توسعۀ کیفی نزولی نسبی در سالهای اخیر، توجه جدی مدیران و سیاستگذاران آموزش عالی کشور را در برنامهریزی برای شناسایی گلوگاههای ارتقای دانشگاهها به تراز جهانی و تقویت سازوکارهای رفع موانع موجود میطلبد.
Higher Education Policy
global universities
university inputs
Performance Evaluation
quantitative and qualitative development
2020
12
20
91
111
https://ijee.ias.ac.ir/article_115404_ea91415ceee1b756ff0f76195af017f6.pdf
Iranian Journal of Engineering Education
1607-2316
1607-2316
1399
22
87
الگوی مفهومی توسعه حرفهای اعضای هیئت علمی بهمنظور ارتقای کیفیت در آموزش مهندسی
داود
قرونه
فاطمه
ثنائی پور
امروزه، در آموزش عالی کشور ما، بعد از یک دوره رشد کمّی موضوع ارتقای کیفیت آموزش به یک هدف و مطالبه عمومی بهویژه در آموزش مهندسی تبدیل شده است. در مسیر ارتقای کیفیت آموزش مهندسی عوامل مختلفی مؤثرند که یکی از مهمترین آنها اعضای هیئت علمی است. این پژوهش با هدف ارائه الگویی برای توسعه حرفهای اعضای هیئت علمی بهمنظور ارتقای کیفیت در آموزش مهندسی انجام شده است. رویکرد پژوهش کیفی و اکتشافی بود که به روش تحلیل تفسیری انجام شد. برای این منظور محتوای مقالات و اسناد مکتوب موجود در قلمرو توسعه حرفهای اعضای هیئت علمی طی ده سال گذشته تحلیل شد. ابتدا پیشینه موضوع و الگوهای ارائه شده توسط محققان در پایگاههای علمی داخلی و خارجی شناسایی و پس از انتخاب مرتبطترین منابع، در خصوص تحلیل آنها و استخراج مفاهیم مرتبط اقدام شد. دادهها با استفاده از روش کدگذاری و در دو مرحله کدگذاری باز و محوری تحلیل شدند. پس از تحلیل اسناد پژوهشی شناسایی شده و استخراج مفاهیم مرتبط (تعداد 120 مفهوم از 25 سند)، الگوی توسعه حرفهای اعضای هیئت علمی طراحی شد. در مرحله بعد، بهمنظور اطمینان از اعتبار یافتهها، الگوی طراحی شده به پنج نفر از صاحبنظران حوزه آموزش عالی و آموزش مهندسی عرضه شد و همچنین با آنها مصاحبه نیمهساختاریافتهای بهمنظور تکمیل الگو صورت گرفت. الگوی ارائه شده در این مقاله یک الگوی فرایندی و محتوایی است. بر مبنای این الگو، نقطه آغاز برنامههای توسعه هیئت علمی، مأموریت و اهداف دانشگاه است و برنامههای توسعه حرفهای مبتنی بر نیازهای اعضای هیئت علمی طراحی میشود. همچنین راهبردهای مختلفی برای اجرای برنامههای توسعه حرفهای ارائه شده است و برخورداری از سازوکار ارزشیابی و بازخورد از دیگر ویژگیهای این الگوست که آن را از سایر الگوهای مشابه متمایز میسازد.
Professional Development
Faculty Members
quality improvement
engineering education
framework
2020
12
20
113
136
https://ijee.ias.ac.ir/article_114620_284fb56a8f5e0e27c899a577771debb6.pdf
Iranian Journal of Engineering Education
1607-2316
1607-2316
1399
22
87
بررسی کاهش قابل ملاحظه داوطلبان رشتههای مهندسی
پرویز
جبه دار مارالانی
داوطلبان ورود به رشتههای مهندسی، علوم ریاضی و فیزیک دانشگاهها از میان فارغ التحصیلان رشته ریاضی_ فیزیک دبیرستانها است. در طول دو دهه گذشته کاهش چشمگیری در تعداد دانش آموزان انتخابکنندگان رشته ریاضی_ فیزیک در دبیرستانها و در نتیجه تعداد داوطلبان رشته ریاضی فیزیک آزمون سراسری دانشگاهها بوجود آمده است. این روند به کاهش داوطلبان رشتههای مهندسی و افت سطح علمی آنها منجر شده است. دانش آموزان نخبه دبیرستانها به دلیل براهم بودن زمینههای اشتغال فارغ التحصیلان رشتههای علوم تجربی بخصوص رشتههای پزشکی تمایل چندانی برای انتخاب رشته ریاضی_ فیزیک در دبیرستانها نشان نمیدهند و این امر علاوه بر کاهش تعداد داوطلبان ورود به رشته ریاضی_ فیزیک بلکه سطح علمی داوطلبان ورود به رشتههای مهندسی را نیز پایین آورده است. انجمن آموزش مهندسی ایران میزگردی برای بررسی دلایل پیش آمدن این وضعیت ترتیب داد و مطالبی که اینجانب در این میز گرد ارائه کردم در این مقاله مطرح میشود
Volunteers
Physics-Mathematics
engineering science
Student Reduction
entrance exam
2020
12
20
137
143
https://ijee.ias.ac.ir/article_121920_02d9c9e9477c5d54fa41fba919ba1c7f.pdf