2024-03-29T17:37:29Z
https://ijee.ias.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=92
Iranian Journal of Engineering Education
1607-2316
1607-2316
1389
12
46
ملاحظاتی درباره اخلاق در جهان علم و مهندسی
رضا
داوری اردکانی
مهندسی و اخلاق دو حوزة متفاوت و مستقل هستند و در کار علم و مهندسی معمولاً اخلاق و حکم اخلاقی دخالت ندارد، اما از آن جهت که علم با حقیقت سر و کار دارد و حقیقت بالاترین ارزشهاست، کسی که به علم میپردازد کاری کرده است که از نظر اخلاق ارزش دارد. مهندسان در جهان جدید و به خصوص در دهههای اخیر، در طراحیهایی وارد شدهاند که در سرنوشت کشورها و گاهی در زندگی همه مردم روی زمین تأثیر دارد، از این رو باید بیندیشند که چه میکنند و آثار و نتایج کارشان چیست. اکنون سرنوشت جهان و مردم جهان به فناوری و سیر آن بسته شده است و مهندسان، این مقام و مسئولیت را باید درک کنند.
Ethics
engineering
Mankind
wisdom
Excellence
2010
09
01
1
15
https://ijee.ias.ac.ir/article_670_8cd4ecdb71458095502e863d490763ed.pdf
Iranian Journal of Engineering Education
1607-2316
1607-2316
1389
12
46
اخلاق مهندسی چالشی مهم در تربیت مهندس در کشور
مهدی
بهادری نژاد
مهمترین چالش در تربیت مهندس در کشور پرورش ارزشهای انسانی و اخلاق مهندسی در دانشجویان مهندسی است. اگر مــیخواهیم به عنـوان یک کشور کهن در جهــان سرافراز باشیم و حتی ادامه حیات بدهیم، راهیجز آموزش و پرورش اخلاق در جامعه نداریم. لازم است اصول اخلاقیِ مهندسی را در دانشکدههای مهندسی آموزش و مهمتر از آن اینکه این اصول را در دانشجویان مهندسی پرورش دهیم. الگوی اخلاقی بودن استادان مهندسی بهترین روش برای پرورش اخلاق مهندسی در این جوانان است. همان طور که معلمــان اخلاقمند بهترین الگــو برای پرورش اخلاق در دانشآموزان هستند، مهندسان اخلاقمند بهترین الگو برای پرورش اخلاق در همکاران خود در صنایع و مؤسسات خدمات مهندسی اند و استادان مهندسیِ هر چه بیشتر اخلاقمند بهترین الگــو برای پرورش اخلاق در دانشجویان مهندسی هستند. ما استادان مهندسی میتوانیم با مراعات اخلاق در آموزش و پژوهش در حرفه خود برای جوانانی که چند سال از بهترین سالهای عمر خود را با ما میگذرانند، الگوهای اخلاقی بسیار خوبی باشیم. ما میتوانیم امیدوار باشیمکه آنان نیز به عنوان مهندسان اخلاقمند الگوهایی برای همکاران خود در مؤسسات تولیدی و خدماتی کشور باشند. با این اقدامات مــیتوانیم امیدوار باشیم تا در جهــان اعتلای اخلاقــی و در نتیجه آن اعتلای علمــی، اجتماعی، اقتصـادی، سیاسی، فرهنگی و صنعتی یابیم. در این مقاله پیشنویس یک منشور اخلاقیِ استادان مهندسی پیشنهاد شده است تا اعضای هیئت علمی هر یک از دانشکدههای مهندسی کشور بتوانند با توجه به آن و استفاده احتمالی از آن برای خود یک منشور اخلاقی تدوین کنند و با امضای آن خود را نسبت به اجرای مفاد آن متعهد سازند.
Ethics of engineering
engineering of ethics
ethics in education
Ethics in Research
2010
09
01
17
22
https://ijee.ias.ac.ir/article_671_f5eac1cf67352ad89fe4bca5da56b01d.pdf
Iranian Journal of Engineering Education
1607-2316
1607-2316
1389
12
46
مسئولیت اخلاق حرفه¬ای در آموزش مهندسی
محمود
یعقوبی
بحث عملکرد مهندسان در جامعه ، وظایف و مسئولیتهایی که مهندسان در توسعه اجتماعی، اقتصادی و صنعتی دارند و وجود طبقه مهندسان در سطوح مختلف مدیریت و برنامه ریزی کشور سبب شده است تا توجه به علوم انسانی و تأکید بر نقش آن در تربیت مهندسان طی دو دهه گذشته در صدر بازنگری و اصلاح برنامه¬های آموزش مهندسان قرار گیرد. از آنجا که تربیت در جهان کنونی و عصر دانایی فقط با آموزش میسر نیست، تکیه این نوشتار بر داشتن اعضای هیئت علمی¬ای است که نه تنها به علم و تخصص مربوط تسلط داشته باشند، بلکه رفتار و اعمال آنها سرشار از خردمندی و فضلیت باشد و به کمال معرفت و مکارم اخلاقی نیز آراسته شده باشند. اعضای هیئت علمی مهم¬ترین الگوی تأثیر¬گذار در تربیت و تعلیم دانشجویان هستند و اگر آنها صالح باشند و در انجام دادن فعالیتهای آموزشی و پژوهشی خود اخلاق حرفه¬ای را رعایت و در ادای مسئولیتهای خود با حکمت و عشق خدمت کنند، مطمناً تأثیرات ارزشمندی بر تربیت دانشجویان خواهند گذاشت. در این مقاله ابعاد اخلاق از نظر فلسفه عقلی و مسئولیت پذیری و ارتباط آن با نقش استادان در ایجاد الگوی انسانی برای رشد و تکامل سجایای اخلاقی در دانشجویان با استفاده از منابع ارزشمند ]9-1[ بررسی و مراتب در پرورش دانشجویان مهندسی چه به صورت مستقیم و چه به صورت رفتاری و غیر مستقیم مورد تأکید واقع شده است.
Ethics
engineering faculty
Engineering education
Development
human science
2010
09
01
23
35
https://ijee.ias.ac.ir/article_672_5db84bd00ff8c2e6b2a822eefb90769a.pdf
Iranian Journal of Engineering Education
1607-2316
1607-2316
1389
12
46
الگوی شایستگیحرفهای دانشآموختگان دانشکده های مهندسی نظام آموزش عالی ایران (مورد پژوهی: دانش آموختگان
دانشگاه صنعتی شریف)
مهدی
فیض
مهدی
بهادری نژاد
بار اصلی پیشرفت اقتصادی و ارتقای کیفیت زندگی مردم، بر دوش متخصصان و به خصوص مهندسان است. از یک مهندس انتظاراتی بسیار فراتر از دانستن مجموعه¬ای از دانشهای بنیادین و فناوریهای نوین است و الگوی کلی نظام آموزش مهندسی باید در خصوص ایجاد مجموعه¬ای از شایستگیهایی باشد که فهرست آنها به صورت متنوع در متون مرتبط و اسناد بین¬المللی یافت می¬شود. هر چند رسیدن به همة شایستگیهای مطرح شده امری نا ممکن می¬نماید، ولی حداقل باید به مجموعة شایستگیهای مورد اشتراک نهادها و مؤسسات معتبر در این حوزه توجه ویژه¬ای صورت پذیرد. اجتماع این ویژگیها در یک فرد او را به جایگاه مهندس شایسته نزدیک می سازد. این ترکیب از شایستگیها، الگوی شایستگی مهندسان را شکل می¬دهد. هر چند مهندسان در سازمانهای مختلف مسئولیتهای بسیار متفاوت و بعضاً غیر همسنخ را بر عهده می¬گیرند، ولی جوهرة مشترک این مسئولیتها این امکان را فراهم می¬آورد که برای عموم مهندسان، فارغ از رشتة تحصیلی و رستة شغلی آنها، الگوی شایستگی مهندسان تدوین شود. این الگو ابتدا از یک فرایند پژوهش کیفی به روش دلفی حاصل شد و سپس، در یک نظر سنجی از خبرگان این حوزه، مورد تأیید کلی قرار گرفت و در نهایت، در یک پژوهش پیمایشی ارزیابی شد و از این طریق، الگوی نهایی که مشتمل بر 4 شایستگی کلان، 7 شایستگی اصلی و 28 شایستگی فرعی است، به دست آمد. چهار شایستگی کلان عبارت¬اند از: انگیزة متعالی، تخصص علمی، توانمندی عملی و اهتمام به رشد و بالندگی. هفت شایستگی اصلی یک مهندس شایسته عبارت است از: انگیزة متعالی در ارائة خدمت مهندسی، توانایی حل خلاق و نظام مند مسئله¬های مهندسی، تسلط بر حجم وسیعی از دانش پایه و مهندسی، مهارت در یکی از عرصه¬های کاربرد مهندسی، مهارت در انجام دادن کار گروهی در ضمن تعهد فردی، اهتمام به یادگیری مادام العمر و در نهایت، اهتمام به یاددهی خودانگیخته. در ضمن در فهرست شایستگیهای نهایی، بر خلاف معمول، عنوان " اخلاق مهندسی" وجود ندارد و در عوض، متعالی بودن انگیزة یک مهندس، آنچه از یک مهندس اخلاقمند مورد توقع است، را تأمین می¬کند.
Competent engineer
Engineering education
engineering ethics
Professional Ethics
engineering competencies
Exalted Motivation
2010
09
01
37
68
https://ijee.ias.ac.ir/article_673_0e7acee6ad481ef3dbd63071f61fad3a.pdf
Iranian Journal of Engineering Education
1607-2316
1607-2316
1389
12
46
اخلاق و آیین مهندسی جهان پایی است
جلال
حجازی
موضوع اخلاق(Morals)، آیین(¬Ethics) و اخلاق مهندسی از جمله موضوعهای نسبتاً جدیدی است که در ایران هم به آن توجه شده است. در این مقاله به اخلاق مهندسی از نظرهای مختلف توجه ¬شده است، با توجه به آنکه از مهندسان که سازنده جهان هستند گاه به عنوان مخرب و منهدم کننده نیز یاد شده است، مقاله حاضر کوششی است تا با ارائه تعریف مهندسی و توجه به دانایی، توانایی و اخلاق مهندسی، مشخص کند که مهم ترین ویژگی اخلاقی و آیینی مهندسان جهان پایی و پایش جهان است که به عنوان محور سوم به تعریف مهندسی افزوده می¬شود. در همین حال، جهان پایی در سه زمینه اصلی و ثابت، درک ارزشهای جهان، توسعه پایدار و درک ارزشهای انسان و درک ارزشهای خود تبلور می¬یابد که هر یک می توانند اجزا و عناصر دیگری را با خود داشته باشد؛ در این مقاله واژه آیین در مقابل کلمه Ethics، کاربرد یافته است.
Global concerning ethics
engineering
engineering definition
engineering ethics
2010
09
01
69
82
https://ijee.ias.ac.ir/article_674_d4cac42b93e3f2c91b9246c09f9f0f9a.pdf
Iranian Journal of Engineering Education
1607-2316
1607-2316
1389
12
46
ارکان اخلاق مهندسی
حسن
ظهور
محمد
خلج
به دلیل گسترش و توسعه صنعت و فناوری، تصمیمات یک مهندس می¬تواند به طور مستقیم بر زندگی روزمره انسانها اثر بگذارد. از آنجا که مشاغل به سمت حرفه¬ای شدن پیش می¬روند، مقابله با تعارضهای اخلاقی و گرفتن تصمیمات منطبق با اخلاق مهندسی در حرفه¬ای بودن یک مهندس بسیار مهم است. مهندسان معمولاً به صورت گروهی با مهندسان دیگر یا وابسته به سازمانها یا شرکتها کار می¬کنند و کمتر به صورت فردی فعالیت دارند؛ به همین دلیل، باید از یک سری قواعد و قوانین سازمانی پیروی کنند که پایبندی به اخلاق سازمانی را برای مهندسان لازم می¬کند. پایبندی و تعهد به اخلاق حرفه¬ای و سازمانی افراد نسبت به یکدیگر تفاوت دارد و به همین دلیل است که با وجود برخی قوانین و مقررات حرفه¬ای یکسان در یک رشته، آثار و تبعات عملکرد حرفه¬ای یا سازمانی مجریان در جوامع مختلف تفاوت دارد؛ یعنی با وجود آنکه الگوی عمل مهندسان یکسان است، ولی بسته به نوع تفکرات و پایبندی یک فرد به ارزشها و مبانی اخلاقی عملکرد و نتایج مهندسان تفاوت پیدا می¬کند و اختلاف در اصول و مبانی اخلاقی و تربیتی افراد در عملکرد حرفه¬ای و سازمانی آنان تأثیر می¬گذارد، به طوری که نمی¬توان منکر باورهای عقیدتی و اجتماعی و سازمانی یک مهندس در عملکرد نهایی وی بود. بنابراین، علاوه بر اخلاق حرفه¬ای و اخلاق سازمانی، مبانی اخلاق که در مذهب، فلسفه، فرهنگ بومی، سنت، خانواده و ملیت ریشه دارد، در اخلاق مهندسی تاثیر مستقیم دارد و از ارکان آن محسوب می¬شود.
engineering ethics
ethical basics
Professional Ethics
organizational ethics
2010
09
01
83
97
https://ijee.ias.ac.ir/article_675_b648d06b0a168d644a0e3ae3e19e04b5.pdf
Iranian Journal of Engineering Education
1607-2316
1607-2316
1389
12
46
اخلاق و تأثیر آن بر اثربخشی آموزش مهندسی در منابع انسانی دانشی
اسداله
نجفی
الناز
رضایی
محمد حسن
عبداللهی
امروزه، یکی از چالشهای اساسی سازمانها بهبود اثربخشی آموزش مهندسی در منابع انسانی دانشی است. بدون تردید، فرایند اثربخشی آموزش مهندسی در منابع انسانی دانشی نیز نتیجه تعامل و ترکیب عوامل گوناگونی است. از آنجایی که اثربخشی آموزش مهندسی در منابع انسانی دانشی مقوله¬ای انتزاعی نیست و لزوماً باید جنبه کاربردی داشته باشد، مدیریت سازمان نقش بسزایی در فراهم آوردن زمینه مناسب به منظور نهادینه کردن و ارتقای آن خواهد داشت و از این منظر، مشارکت منابع انسانی دانشی دارای اهمیت ویژه¬ای است. در این مقاله سعی بر آن است تا اولاً عوامل اخلاقی تأثیر گذار بر اثربخشی آموزش مهندسی در منابع انسانی دانشی از ادبیات تحقیق شناسایی و به طور مناسب طبقه بندی شوند، ثانیاً، اثربخشی آموزش مهندسی در منابع انسانی دانشی با استفاده از فرایند تحلیل شبکه¬ای مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد و در نهایت، استراتژیهای مناسب بهبود اثربخشی آموزش مهندسی در منابع انسانی دانشی ارائه شود. روش مذکور در شرکت ایرانسل مورد آزمایش و ارزیابی و با استفاده از روشهای اعتبارسنجی ساختاری بررسی می شود.
Engineering education
Effectiveness
Analytical network process
knowledge workers
2010
09
01
99
117
https://ijee.ias.ac.ir/article_676_0f5825818fd925943837129a794b5515.pdf