نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

• رضا میرعرب رضی ¹
• سید عباس حسینی جو ²

¹ استادیار گروه علوم تربیتی، دانشگاه مازندران، بابلسر

² استادیار، گروه مهندسی صنایع دانشگاه گلستان، گرگان

چکیده

ارزشیابی پیشرفت تحصیلی فراگیران به‌عنوان حلقۀ پایانی نظام یادگیری در هر نظام آموزشی و در رشته‌های فنی_‌ ـ مهندسی برای تربیت دانش‌آموختگانی کارآمد از اهمیت بسیاری برخوردار است. این پژوهش با هدف شناسایی و تفسیر عوامل مؤثر بر تغییر نمرات استادان در پایان ترم تحصیلی انجام شد. به‌این منظور ابتدا براساس طرحی تفسیری مطالعه‌ای کیفی انجام شد و 22 مصاحبه با استادان رشته‌های فنیـمهندسی دانشگاههای مازندران و گلستان انجام شد. مصاحبه‌ها از طریق روش تحلیل محتوا و کدگذاری باز و محوری مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفتند و به مقوله‌بندی داده‌های گردآوری‌شده پرداخته شد. نتایج نشان داد شش مؤلفۀ مصلحت‌اندیشی، سطحی‌نگری، نجات‌بخشی، رودربایستی، جهت‌گیری سیاسی، و بی‌تفاوتی می‌تواند به‌عنوان عوامل مؤثر بر نمره‌گذاری استادان مشارکت‌کننده در پژوهش شناسایی شود. این مقوله‌ها نشان داد نظام ارزشیابی با تساهل و تسامح برخی از استادان با بی‌معنایی و بی‌عدالتی رو‌به‌رو است. زیرا با تغییر نمره از جانب آنان، نظام ارزشیابی معنای واقعی خود را از دست می‌دهد. سپس با روش زمینه‌یابی به آزمون اطلاعات از طریق پرسش‌نامه پرداخته شد. نمونۀ پژوهش در بخش کمّی شامل 131 عضو هیئت‌علمی رشته‌های فنیـ مهندسی دانشگاههای مازندران و گلستان بود. تحلیل داده‌های کمّی با استفاده از شاخصهای آمار توصیفی، آزمونt تک‌نمونه‌ای و آزمون w (برای تعیین وزن عوامل) انجام شد. نتایج نشان داد تمام شش مؤلفه بر رفتار نمره‌گذاری استادان تأثیر معناداری دارند. مصلحت‌اندیشی (45/0)،‌ سپس سطحی‌نگری (28/0) و نجات‌بخشی (24/0) به‌ترتیب دارای بیشترین وزن در بین عوامل بودند.

کلیدواژه‌ها

• آموزش عالی
• ارزشیابی
• دانشجو
• استاد

عنوان مقاله [English]

Factors affecting the change scores of professors in higher education

نویسندگان [English]

• Reza Mirarab ¹
• Abbas Hoseinijo ²

¹ Assistant Professor, Department of Education, University of Mazandaran, Babolsar, Iran.

² Assistant Professor, Faculty of Technical and Engineering, Golestan University, Gorgan, Iran.

چکیده [English]

Evaluating educational progress of students as final step in learning systems, especially in engineering disciplines, is very important to have effective graduates. This study aimed to identify and interpret factors affecting and altering final scores of professors at the end of semester. To achieve this, a qualitative study based on an interpretation plan was conducted including interview with 22 professors in engineering disciplines at the two universities namely University of Mazandaran and Golestan University. Through content analysis and open coding, interviews were analyzed and categorization of data was perfored. Findings showed 6 factors namely expediency, superficiality, lifesaving, embarrassment, political orientation and incuriosity can be considered as factors affecting final scores of interviewed teachers. It is understood that under the effect of these factors, professor’s toleration lead to a meaningless and unfair educational evaluation system. These findings were validated by a survey conducted using a questionnaire. The sample included 131 professors in engineering disciplines at the two aforementioned universities. Gathered data were analyzed using descriptive statistics, one sample T-test and W test.  Findings showed all of 6 factors, to some extent, have significant effect on final scores of professors at the end of semester. Expediency (0.45), superficiality (0.28) and lifesaving (0.24) are the three most important factors among all.
 

کلیدواژه‌ها [English]

• Higher education
• scores
• evaluation
• Students
• professors