نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسنده

• احمد رضا روشن

عضو هیئت علمی موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی

چکیده

 در کشورهای در حال توسعه دانشگاهها تقریباً تنها مؤسساتی هستند که قادرند در نیروی کار خود ظرفیت سرمـایۀ دانش ایجـاد کنند و نیز تنها مؤسساتی هستند که می توانند از اقتصاد دانش پایه حمایت و در زمینۀ زایش دانش نو فعالیت کنند. از این رو، آموزش عالی یک کالای لوکس نیست. آموزش عالی برای بقای کشورها یک شرط اساسی است؛ در دنیای جدید آموزش عالی [همانند آموزش ابتدایی و متوسطه] نوعی آموزش پایه محسوب می شود. با وجود اهمیت آموزش عالی نباید از مسائل و مشکلاتی که این نهاد با آن روبه¬روست، غافل شد. گسترش بی قاعده و بدون برنامۀ آموزش عالی یکی از این مسائل است که آثار زیانباری بر روی کیفیت آموزش، کیفیت تدریس ¬اعضای ¬هیئت علمی و کیفیت یادگیری دانشجویان داشته و موجب کمبود امکانات و تجهیزات، نبودن¬استقلال، مدیریت ناکارآمد، نابرابری جنسیتی و جغرافیایی و .... شده است. از این رو، یک دغدغه همیشگی برای پژوهشگران، سیاستگذاران و مسئولان آموزش عالی این بوده است که با توجه به امکانات موجود، میزان گسترش و ظرفیت پذیرش بهینه دانشجو در دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی چقدر می تواند باشد، به طوری که معیارهای کیفی آموزش عالی نیز رعایت شود. در بررسی حاضر با استفاده از یک مدل برنامه ریزی خطی و با توجه به سه محدودیت اصلی گسترش آموزش عالی؛ یعنی بودجه، مدرس و فضای کالبدی آموزشی به ارائه الگویی برای تعیین ظرفیت بهینه پذیرش دانشجو در هشت دانشگاه صنعتی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری پرداخته شده است. نتایج بررسی حاضر نشان می¬دهد که در سال تحصیلی 85 - 1384 اغلب این دانشگاهها بیش از ظرفیت قابل قبول به پذیرش دانشجو در گروههای مختلف تحصیلی اقدام کرده¬اند. اما توصیه نهایی این بررسی نه محدود کردن ظرفیت، بلکه اولویت دادن به بخش آموزش عالی دولتی و افزایش حمایتهای مالی و قانونی از آن و نیز توجه عملی بیشتر به این بخش از جانب برنامه ریزان، سیاستگذاران، تصمیم سازان و مسئولان کشور است.

کلیدواژه‌ها

• واژه¬های کلیدی: ظرفیت بهینه پذیرش
• برنامه¬ریزی خطی
• دانشگاههای صنعتی و گسترش آموزش عالی

عنوان مقاله [English]

Determining Optimal Capacity for Student Admission Among Technological Universities According to a Linear Programming Model

نویسنده [English]

• Ahmad reza Roshan

Faculty Member of Institute for Research and Planning Inhigher Education(IRPHE)

چکیده [English]

One of the significant problems among higher educated researchers; policy makers and administrators is to consider available possibilities in higher education, how much expansion and capacity for optimal student admission among universities and higher education institutes should be accepted. In this survey, using a linear programming and also with considering three major limitations in expanding higher education, i.e finance (budget), faculty member and campus (teaching physical possibilities), optimal capacity for student admission among eight technological universities affiliated to the Ministry of Science, Research and Technology (MSRT) are determined. Results showed that in 2005-2006 academic year, most of these universities admitted students over their acceptable capacity in different educational fields. In this research its suggested the preferring public higher education and increasing their financial and legal support. Also it is recommended that policy maker planners, decision makers & government should pay more attention to public higher education.

کلیدواژه‌ها [English]

• Optimal admission capacity
• Linear Programming
• technological universities
• expanding higher education