نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسنده

استاد دانشکده مهندسی مواد و متالورژی دانشگاه علم و صنعت ایران

چکیده

نظم آموزش مهندسی مواد، هر چند در نظام آموزش مهندسی قرار می گیرد، ولی به دلیل ماهیت رشته و رابطه نزدیک آن با علوم( فیزیک و شیمی) و فن و حرفه هایی که برخی از آن ها سابقه چندین صد ساله دارد و رسوخ و نفوذ عوامل مختلف زیست محیطی، مدیریت و اقتصاد در آن، نیازمند بررسی مستقلی است تا بتواند از پاره ای تناقضات جلوگیری کند. وسعت و دامنه مهندسی مواد و انتظاراتی که از آموزش آن وجود دارد طبقه بندی رشته ها و گرایش ها، مقاطع تحصیلی، موضوع و روش آموزش، شرایط مدرسان و دانشجویان نقد، بررسی و تحلیل شده است. پیشنهادها عموما با ترسیم سیمای آرمانی ارائه شده اند تا حرکت از وضعیت کنونی بسوی شرایط آرمانی، هدفمند باشد. در پایان ایجاد نهاد پژوهش در آموزش مهندسی مواد با همکاری همه گروهها مرتبط با مهندسی مواد نیز توصیه شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Model for the Education System in Materials Engineering

نویسنده [English]

  • Jalal Hedjazi

Professor, School of Metallurgy and Materials Engineering, Iran University of Science and Technology

چکیده [English]

Although education in Materials Engineering is a part of the engineering education system, it needs an independent investigation in order to prevent some possible conflicts. This is due to the interdisciplinary nature of this field which has a close relationship with physics and chemistry, as well as techniques and other professions, some of which have a long history with environmental, managerial, and economical elements. The vastness of Materials Engineering, the expectations from its education, classification of fields of studies, degree programs, subjects and education methods, and instructor and student conditions have all been previously discussed and analyzed. Suggestions are generally made on an idealistic basis to have a meaningful transition from the present situation towards an ideal one. Finally, the establishment of a research core in the education of Materials Engineering with the cooperation of all relevant groups has been recommended.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Materials
  • materials engineering
  • materials science
  • metallurgy
  • ceramics
  • Polymers
  • Education
  • research in education
 
آموزش عالی در جهان(1370). دبیرخانه یونسکو. ترجمة نصرت­صفی نیا و الما داودیان. تهران: اساطیر.
آموزشهای غیر­کلاسیک برای صنایع آهن و فولاد(1384). کار گروهی ـ  مرکز تحقیقات مهندسی مواد  فرایاز.
اهداف و فلسفه آموزش مهندسی مواد (1374). کارگروهی شاخه مهندسی مواد و معدن. نامه فرهنگستان علوم .
حجازی، جلال؛ دوامی، پرویز؛ دانشی، غلامحسین؛ ناطق، سعید؛ سیار، افسر؛ توحیدی، ناصر؛ جانقربان، کمال؛ فرهنگ،  پرویز ( 1378). پیشنهادی برای نظام آموزشی مهندسی مواد.  فصلنامه آموزش مهندسی ایران، 1(2)، 72 ـ 55.
توحیدی، ناصر (1388). نگرشی بر آموزش مهندسی متالورژی و مواد در آلمان. کنفرانس آموزش مهندسی در 1404 .
جان­قربان، کمال و علیپور، محمد (1384). گسترش و به اشتراک گذاشتن منابع اینترنتی در آموزش علم  مهندسی مواد. فصلنامه آموزش مهندس ایران، 7(28)، 147 ـ 135.
حجازی، جلال (1377). تحلیل تاریخی آموزش فنی و مهندسی. گزارش پژوهشی به فرهنگستان علوم.
حجازی، جلال (1378). تحلیلی بر بنیان گذاری آموزش نوین و آموزش مهندسی در دوران قاجار. فصلنامه آموزش مهندسی ایران، 1(1)، 85 ـ 59.
حجازی، جلال(1378). آسیب شناسی آموزش عالی ایران.  فصلنامه آموزش مهندسی ایران،  1(4)، 135 ـ 121.
حجازی، جلال (1381). مهندس و مهندسی.  فصلنامه          آموزش مهندسی ایران، 4(13)، 17 ـ 1.
حجازی، جلال (1382). دانش و دانشگرایی، فصلنامه علم و آینده، (7)7، 36 ـ 27.
حجازی، جلال (1382). مواد یا مواد مهندسی (مقدمه­ای بر طبقه­بندی آموزش مواد مهندسی). فصلنامه آموزش مهندسی ایران، 5(19)، 72 ـ 49.
حجازی، جلال (1383). الگوی نظام آموزش مهندسی مواد. گزارش پژوهشی به فرهنگستان علوم.         
حجازی، جلال (1384). آموزش مهندسی مواد و متالورژی در ایران.  فصلنامه آموزش مهندسی ایران، 7(26)، 59 ـ 41.
حجازی، جلال(1384). مدلی برای بهینه­سازی نسبت دانشجو به استاد در آموزش مهندسی مواد. فصلنامه آموزش مهندسی ایران، 7(26)، 127 ـ 113.
حجازی، جلال و خیرخواه، مرضیه (1384). گرایشها و مراکز آموزش رشتة مهندسی مواد و متالورژی. فصلنامه آموزش مهندسی ایران، 7 (26)، 89 ـ 77.
حجازی، جلال؛ دوامی، پرویز، دانشی، غلامحسین؛ سیار، افسر؛ توحیدی، ناصر؛ ناطق، سعید و جان قربان، کمال (1384). فلسفه و نظم آموزش و تواناییهای دانشجو. فصلنامه آموزش مهندسی ایران، 7 (26)، 19 ـ 1 .
حجازی، جلال و دوامی، پرویز، توحیدی، ناصر(1384)، آموزش مهندسی متالورژی و مواد در اروپا (مقدمه­ای بر تحلیل تاریخ نو نایی). فصلنامه آموزش مهندسی ایران، 7 (26)، 76 ـ 61.
حجازی، جلال و غفاری، محمد مهدی (1384). ارکان نظام آموزشی مهندسی. فصلنامه آموزش مهندسی ایران،  7 (28)، 134 ـ 94.
حجازی، جلال (1390). اخلاق و آیین مهندسی جهان پایی است. فصلنامه آموزش مهندسی ایران، 12(46)، 82 ـ69.
حجازی، جلال؛ دوامی، پرویز؛ توحیدی ناصر؛ حائریان اردکانی، علی؛ کریمی­طاهری، علی و محمودی، رضا (1390).  فناوری و دانش فنی. فصلنامه آموزش مهندسی ایران، 12(48)، 88 ـ 65.   
دانشی، غلامحسین(1380). روشهای اجرایی طراحی در مهندسی.  فصلنامه آموزش مهندسی ایران، 3(1) 92 ـ 79.
دانشی، غلامحسین(1385). آموزش در جهان صنعتی. فصلنامه آموزش مهندسی ایران، 8 (31)، 1128 ـ 113
دانشی، غلامحسین؛ دوامی، پرویز و حجازی، جلال (1384). هدفهای اشتغالی آموزش مهندسی مواد. فصلنامه آموزش مهندسی ایران، 7(26)، 111 ـ 91 .
دوامی، پرویز و خدابخشی پیرکلانی، مریم (1389). مهندسی چیست و مهندس کیست؟  فصلنامه آموزش مهندسی ایران، 12( 45)، 55 ـ 35.
دوامی، پرویز (1378). آموزش مهندسی و نیازهای آن.  فصلنامه آموزش مهندسی ایران، 1(1)، 29 ـ 1.
دوامی، پرویز (1384). مدلی برای آموزش مهندسی متالورژی در ایران، فصلنامه آموزشی مهندسی ایران. 7(26)، 40 ـ 21.
صورتجلسات شاخة مهندسی مواد و معدن، فرهنگستان علوم
طرح ارزیابی دوره­های دکتری مهندسی(1379). کار میان شاخه­ای گروه علوم مهندسی. گزارش به فرهنگستان علوم.
مارتین، مارک دبلیو و سیگرلر، رونالدو (1387). اخلاق در مهندسی. ترجمه و گردآوری انجمنهای مهندسی. ویراستار پرویز دوامی.
معماریان، حسین (1382). تضمین کیفیت آموزش مهندسی معدن در ایران.  فصلنامه آموزش مهندسی ایران. 5(19)، 48 ـ 15.
معماریان، حسین و سیف کاشانی، زهرا (1384). پایگاه اطلاعات آموزش مواد و معدن در ایران. فصلنامه. آموزش مهندسی ایران، 7(25)، 26 ـ 1.
معماریان حسین (1388). ارزیابی داخلی برنامه های آموزش مهندسی آموزش مهندسی ایران. فصلنامه آمزوش مهندسی ایران، 11( 42)، 18 ـ 1.
معماریان، حسین (1389). حرفه مهندسی. انتشارات دانشگاه تهران.
میرباقری، محمد حسین؛ کامرانی، گلنار و دوامی، پرویز(1383). فرار مغزها، فصلنامه آموزش مهندسی ایران،  6 (24)، 90 ـ 75.
میرباقری، محمد حسین و دوامی، پرویز (1385). فرار مغزها. فصلنامه آموزش مهندسی ایران، 8(31)، 23 ـ 1.
ویژه­نامه طرح ارزیابی دوره­های دکتری (1380). کار میان شاخه گروه علوم مهندسی. فصلنامه آموزش مهندسی ایران، 3(2). 
کامل، و. ف. (1368). آموزش جهانی در قرن بیستم.  ترجمة حسن افشار. تهران: مرکز.
یعقوبی، محمود و دوامی، پرویز (1373). آینده آموزش مهندسی در بعضی از کشورهای صنعتی. گزارش پژوهشی به فرهنگستان علوم.
Van Vlak, L. h. (1974). Materials science for engineers. Addison-Wesley Publishing Company.