نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استاد دانشکده مهندسی مکانیک، دانشگاه صنعتی امیرکبیر

2 عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات مهندسی صنایع و بهره وری دانشگاه صنعتی امیرکبیر

چکیده

یکی از عوامل مهم رشد اقتصادی و افزایش توان کشورها در عرصة رقابت‌پذیری، توجه ویژه به نوآوری و فنّاوری است. تردیدی نیست که دانش و فنّاوری اساسی‌ ترین عناصر جریان توسعة اقتصادی است و کشورهای موفق و پیشرو آنهایی هستند که بتوانند نوآوریهای علمی و فنی را به ثروت تبدیل کنند. ایران نیز باید به‌ منظور همگام شدن با جریان این رشد پر‌شتاب ، همواره تلاش کند با تولید محصولات صنعتی مبتنی بر علم و فنّاوری، توسعة اقتصادی کشور را تسریع کند. نقش دانشگاهها در مدیریت و برنامه‌ ریزی کشورها بالاخص در توسعة فنّاوری بسیار مهم و در حال تغییرات جدی است. هدف اصلی دانشگاههای نسل اول مبتنی بر آموزش مستقیم بنا شد و این هدف در دانشگاههای نسل دوم (درحال‌حاضر) بر اساس آموزش مبتنی بر پژوهش و آموزش برای انجام پژوهش تغییر یافت. در نسل سوم دانشگاهها،  همزمان با آموزش نیروی انسانی برای تولید علم و توسعه فنّاوری در حل مسائل و مشکلات رایج، تولید کار و ثروت‌ آفرینی نیز در اهداف و برنامه‌ هایشان قرار خواهد گرفت. انتظار می‌رود که در  نسل چهارم دانشگاهها، اضافه بر وظایف نسل سوم، تربیت خلاق و نوآور و خلاقیت و نوآوری حرکت کنند.  بنابراین با پیشرفت علم و فنّاوری و جهانی شدن آموزش مهندسی، ضرورت بازنگری مستمر در اهداف، ساختارها و روشهای نوین نظام آموزش مهندسی متناسب با نیازهای کشور در همراهی با  تحولات جهانی بیش‌از‌پیش احساس می‌شود. این مقاله دروس مورد‌نیاز برای تربیت نیروی انسانی در توسعة فنّاوری در کشور را بررسی می‌ کند و با مطالعه و باز‌بینی برنامه‌ های درسی موجود در دوره‌ های کارشناسی و کارشناسی ارشد پنج رشتة مهندسی منتخب و مؤثرتر را به‌عنوان مطالعة موردی و نمونه، شامل مهندسی مکانیک، مهندسی برق، مهندسی نفت، مهندسی شیمی و مهندسی نساجی برای توانمندسازی دانشجویان مهندسی کمبودهای موجود استخراج وتحلیل می‌ کند و پیشنهاداتی ارائه می‌دهد. سپس به راههای تقویت ارتباط مؤثرتر صنعت با دانشگاه برای  آموزش مفید‌تر و موثرتر فنّاوری در رشته‌ه ای  مهندسی  می‌پردازد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Technology development in the country with the revision of engineering courses curriculum

نویسندگان [English]

  • firooz bakhtiari nejad 1
  • Nahid Sheikhan 2

1 Professor, Department of Mechanical Engineering and Excellence Center member of Smart Structures

2 Instructor, Engineering and Research Center of Amirkabir University of Technology Research Center, Amir Kabir University of Technology, Tehran, Iran

چکیده [English]

Attention to innovation and technology are important factors in increasing a countny,s economic growth and competitiveness. There is no doubt that science and technology are the most basic elements of economic development, and successful countries are those that convert scientific and technological innovations into wealth. Iran must continually strive to manufacture industrial products based on science and technology, in order to not only keep pace with the world’s rapid growth but also accelerate the country's economic development. The university’s role in the countries planning and management is mainly in technology development and is undergoing serious changes. With the improvement of science, technology, and the globalization of engineering education, the necessity for a continuous review of goals, structures, and new methods in engineering education is felt more than ever. In this article current global technology will be presented, followed by an evaluation of the Iran’s current training for personnel in the field of technology. By studying and verifying undergraduate and postgraduate courses in five selected engineering departments, including Mechanical Engineering, Electrical Engineering, Industrial Engineering, Chemical Engineering, and Polymer Engineering, shortages are extracted, analyzed, and several suggestions are presented to empower engineering students. Finally, the most effective ways to strengthen the relationship between industries and universities are studied, with a view to identify more useful and efficient technology for engineering courses.   Key words: engineering education, technology, innovation, undergraduate courses, postgraduate courses, training courses

کلیدواژه‌ها [English]

  • engineering education
  • technology
  • Innovation
  • undergraduate courses
  • postgraduate courses
  • Training Courses
احمدی، وحید (1392). دانشگاههای نسل چهارم مبتنی بر نوآوری هستند. اختتامیه ششمین جشنواره فکر برتر. نشریه گیلان امروز. 14( 3762)، 4.
بختیاری­نژاد، فیروز، شیخان، ناهید(1394). بازبینی برنامه درسی رشته­های مهندسی برای توسعه فنّاوری. اولین کنفرانس بین المللی و چهارمین کنفرانس ملی آموزش مهندسی. دانشگاه شیراز، 21-19 آبان ماه 1394، 10-1.
­حسینی، سیداحمد (1393). جزوه کلاسی. درس مهارتها و قوانین کسب و کار. دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران. 1393. 1-41. بازیابی در تاریخ: 16، خرداد 1394. www.ofoghfarda.persianblog.ir
 شورای برنامه­ریزی آموزش­عالی وزارت علوم، تحقیقات و فنّاوری، بازیابی در تاریخ: 16 خرداد 1394 . www.msrt.ir/fa/prog
 شیخان، ناهید، بختیاری نژاد، فیروز (1393). نقش شناسایی شاخصهای ارزیابی فنّاوری در توسعه آموزشهای مهندسی. فصلنامه آموزش مهندسی ایران. 16(63)، 38-25.
 ظهور، حسن، خلج، محمد (1389). ارکان اخلاق مهندسی. فصلنامه آموزش مهندسی ایران. س. 12. ش. 46، 97-83.
 فرهنگستان علوم (1394). سیاستهای علوم و فنّاوری در برنامة ششم توسعه. 1-9. بازیابی در تاریخ: 23 فروردین 1394.
http:// paydary melli-ir/fa/print/13110
 
فرهادی، محمد (1393). گزیده­ای از سیاستها و برنامه­های پیشنهادی دکتر فرهادی جهت اجرا در وزارت علوم، تحقیقات و فنّاوری ارائه شده مجلس شورای اسلامی. 3-2.  بازیابی در تاریخ: 9 خرداد 1394. www.msrt.ir.
مطهری­نژاد، حسین، یعقوبی، محمود، دوامی، پرویز(1390). الزامات آموزش مهندسی با توجه به نیازهای صنعت در کشور ایران». فصلنامه آموزش مهندسی ایران. 13(52)، 39-22
معماریان، حسین(1390). بازنگری آموزش مهندسی برای قرن 21. فصلنامه آموزش مهندسی ایران. 13(52)، 65-41.
­یعقوبی،علی(1387).بررسیموانعوراهکارهای ارتباط صنعت با دانشگاه. شبکه تحلیلگران. صص. 8-1 و صص.  39-23.
یعقوبی، محمود (1389). مسئولیت اخلاق حرفه­ای در آموزش مهندسی. فصلنامه آموزش مهندسی ایران. 12(46)، 35-23.