نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه علوم تربیتی، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران

2 استادیار گروه علوم تربیتی، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران

3 دانشیارگروه علوم تربیتی، واحد اردبیل ، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل ، ایران.

چکیده

هدف این پژوهش، شناسایی عوامل ارتقای کیفیّت آموزشی در دانشگاه فنّی و حرفه‌ای و بررسی رویکرد پژوهش مقالات حوزه‌ آموزش‌ عالی فنّی و حرفه‌ای است. روش پژوهش‌: تحلیل محتوای کیفی و تحلیل اسنادی است. جامعه آماری پژوهش: شامل مقالات پژوهشی مرتبط با کیفیّت آموزشی در حوزۀ آموزش عالی فنّی و حرفه‌ای است. تعداد17 مقاله (9 مقاله فارسی و 7مقاله خارجی) مربوط به سال‌های 1386 تا 1396، با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند، موارد مطلوب انتخاب شده‌اند. مفاهیم مرتبط با عوامل مؤثّر بر کیفیّت آموزشی در دانشگاه فنّی و حرفه‌ای به تعداد 106مفهوم شناسایی گردید، سپس با ادغام مفاهیم مشابه و مشترک در 29 مقوله فرعی طبقه‌بندی شدند. همچنین بررسی روش‌شناسی مقالات نشان داد که رویکرد اکثر تحقیقات آموزش‌عالی فنی و حرفه‌ای ایران از نوع کمّی و اکثر ابزارگردآوری داده‌ها پرسشنامه است؛ در مقابل، رویکرد اصلی درتحقیقات خارجی، به صورت کیفی و ابزار گردآوری داده‌ها مصاحبه است. به طور کلی با اینکه نیاز به پژوهش‌های کیفی و ترکیبی، آموزش عالی فنی و حرفه‌ای احساس می‌شود، اما نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که کمتر از 23 درصد از پژوهش‌های مورد بررسی در حیطه آموزش عالی فنی و حرفه‌ای ایران، با رویکرد کیفی و ترکیبی انجام شده‌اند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A comparison between the educational Level of “Process control” in Iran and the developed countries: Proposing a practical roadmap to fill the existing gaps

نویسندگان [English]

  • karim nasirian somarin 1
  • Eisa Samari 2
  • Yousef Namvar 3

1 Department of Educational Science , Ardabil branch, Islamic Azad University, Ardabil, Iran

2 Assistant Professor in Department of Educational Sciences, Ardabil branch, Islamic Azad University, Ardabil, Iran.

3 Associate Professor in Department of Educational Sciences, Ardabil branch, Islamic Azad University, Ardabil, Iran.

چکیده [English]

The purpose of this research is to identify the factors of improving the quality of education in Technical & Vocational University and to study the research approach of articles in the field of technical and vocational higher education. Methodology: Qualitative content analysis and documentary analysis. The statistical population of the research includes research articles related to the quality of education in the field of technical and vocational higher education. 17 articles (9 articles of Farsi and 7 foreign articles) from 2007 to 2017 were selected by targeted sampling method. And the data were analyzed by open and axial coding. 106 concepts related to the factors affecting the quality of education at the Technical & Vocational University were identified, then they were classified by merging of similar and common concepts in 29 sub categories .Also, the study of the methodology of the articles showed that the approach of majority of researches in the field of technical and vocational higher education in Iran are of a quantitative type and most of the data collected by questionnaire; on the other hand, the main approach in foreign studies is of a qualitative type and the data collected by interview. In general, although the need for qualitative and combinatory research is felt by technical and vocational higher education, the results of this study showed that less than 23% of the researches in the field of technical and vocational higher education of Iran, have been applied with qualitative and combinatory approach.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Technical & vocational university
  • educational quality
  • evaluation
  • content analysis
  • documentary analysis
اکرامی، حمید (1380). بررسی میزان کارایی بیرونی هنرستان های فنی و حرفه ای ودبیرستان های کاردانش استان گلستان ، فارغ‌التحصیلان 1376تا 1378، گزارش تحقیق سازمان آموزش و پرورش استان گلستان.
امانی، سعید (1392). بررسی قوت و ضعف‌های آموزش‌های مهارتی فنی و حرفه‌ای در انطباق با بازار کار (مورد مطالعه: مطالعه صنایع شهرستان اراک)، پایان‌نامه جهت دریافت درجه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات (اراک).
بازرگان، عباس (1394). ارزشیابی آموزشی، تهران: سمت، چاپ چهاردهم.
بازرگان، عباس؛ حجازی، یوسف و اسحاقی، فاخته (1386). فرایند اجرای ارزیابی درونی در گروه‌های آموزشی دانشگاه (راهنمای عملی)، تهران: دوران.
نویدی، احد و برزگر، محمود (1381). بررسی وضعیت اشتغال مهارت­آموختگان رشته­های کامپیوتر و الکترونیک شاخه کاردانش در شهر تهران، طرح پژوهشی سازمان آموزش و پرورش شهر تهران.
برزگر، محمود (1382). مطالعه وضعیت اشتغال مهارت‌آموختگان رشته­های نقشه­کشی ساختمان و حسابداری شاخه کار و دانش در شهرستان­های تهران، طرح پژوهشی سازمان آموزش و پرورش شهرستان‌های تهران.
جعفری هرندی، رضا (1393). بررسی میزان کار آیی بیرونی دانشگاه فنی و حرفه‌ای، فصلنامه مطالعات اندازه‌گیری و ارزشیابی آموزشی، 5 ( 9)، 173- 198.
جلالی، یاور (1379). بررسی وضعیت اشتغال فارغ‌التحصیلان شاخه کاردانش در شهرستان­های اسـتان تهـران، طرح پژوهشی اداره کل آموزش و پرورش شهرستان‌های استان تهران.
حاتمی، جواد، حسن‌زاده، رضا (1394). بررسی علل و انگیزه‌های تحصیل در رشته‌های فنی و حرفه‌ای در ایران، مطالعه موردی: آموزشکده فنی ـ  حرفه‌ای آیت‌الله حسن‌زاده آملی.  نامه آموزش عالی، 8(31)، 47-61.
حسن‌زاده بارانی کرد، سودابه؛ یمنی دوزی سرخابی، محمد؛ صالحی عمران، ابراهیم  و خراسانی، اباصلت (1396). تبیین عوامل بازدارنده و ارتقاء­دهنده کیفیت در آموزش عالی فنی ـ مهندسی (مورد مطالعه: دانشکده‌های فنی و مهندسی دانشگاه‌های دولتی شهر تهران) علوم تربیتی 24(1)، 179-202. 
خانی­پور، ام‌النبین؛ تاج­الدین، عبدالرحیم؛ اخلاقی، سیدمحمدفرشید؛ زیرک آبدارلو، علی و نویدی، محمدعلی(1395). نظام آموزش فنی و حرفه‌ای در مهارت آموزشی، اشتغال و توسعه پایدار، پنجمین همایش ملی و چهارمین همایش بین‌المللی مهارت‌آموزی و اشتغال، تهران، سازمان فنی و حرفه‌ای کشور.
درویشـی، علی (1395). کاربرد روش تلفیقی تکنیک­های AHP-TOPSIS در ارزیابی دائمـی و رتبـه‌بنـدی عوامـل اعتبار سنجی مراکز آموزش فنی و حرفه‌ای )موردمطالعه: مراکز فنی حرفه‌ای دولتی کشور ایران)، پنجمین همایش ملی و چهارمین همایش بین‌المللی مهارت‌آموزی و اشتغال، تهران: سازمان فنی و حرفه‌ای کشور.
دوستی، هومن؛ خراسانی، اباصلت و محمدبیگی، یزدان (1392). ارزیابی اثربخشی آموزش‌های مهارت­­محور در بخش صنعت.­  فصلنامه آموزش مهندسی ایران،. 15(58)،47-65.
صالحـی، کیوان؛ زین­آبـادی، حسن‌­رضـا و پرند، کوروش (1388). کـار بستر و یکرد سیستمی در ارزشیابی کیفیت هنرستان­های فنی و حرفه­ای: موردی از ارزشیابی هنرستان های فنی و حرفه­ای دخترانه شهر تهران، نوآوری­های آموزشی، 8(29)، 152  ـ 203.
صالحی عمران،  ابراهیـم و رستمی، فرخنـده (1388). بررسی تأثیر آمـوزش­های دانشگاهـی در پرورش ویژگی­هـای کار آفرینی دانشجویان. دو فصنامه مدیریت و برنامه­ریزی در نظام های آموزشی.­ 1(2)، 34-22.
صالحی عمران، ابراهیم و قاسم‌زاده، آناهیتا (1392). بررسی مهارت‌های عمومی مرتبط با کیفی‌سازی آموزش‌های فنی و حرفه‌ای از منظر ذی­نفعان، دو فصلنامه نوآوری و ارزش‌آفرینی، 2(4)،24-41.
صالحی­عمران، ابراهیم (1391). بررسی زمینه‌ها و عوامل مؤثر برای ادامه تحصیل در دانشگاه‌های فنی و حرفه‌ای،  فصلنامه مهارت‌آموزی، 1(2)،7-27.
صالحی­عمران، ابراهیم (1393). آسیب‌شناسی مدیریت آموزش‌های مهارتی کشور، مهارت‌آموزی­: 2(8)،25- 48.
صحت، آذرچهر و خلاقی، اصغر (1391). رابطه خلاقیت و سبک رهبری مدیران با بهره‌وری آموزشی در آموزشکده‌های فنی و حرفه‌ای، فناوری آموزش، 6(4)، 317-327.
صدری، عباس؛ زاهدی، انسیه و رحمانی، نیره (1396). رشد کمّی دانش آموختگان فنی و حرفه ای کشور و تقاضای نیروی انسانی ماهر به­منظور بازنگری در برنامه درسی. فناوری آموزش، 12(2), 87-97.
عابدینی بلترک، میمنت؛ نصر اصفهانی، احمدرضا و صالحی­عمران، ابراهیم(­1392). تحلیل ویژگی‌های مقالات منتشره در حوزه آموزش عالی: مطالعه موردی مجلات آموزش عالی ایران و هلند، نامه آموزش عالی،  (24)6، 115-132.
عادل‌مهربان، مرضیه (1394). مروری بر تحلیل محتوای کیفی و کاربرد آن در پژوهش، اصفهان: دانشگاه علوم پزشکی اصفهان.
عرفان‌منش، حبیب (1393). تشخیص عوامل سازنده ارزیابی درونی مراکز دولتی سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای درشهر تهران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر.
عمانی، احمدرضا؛ کمایی، عباس و نوراله نوری‌وندی، آزاده (1394). نقش عامل‌های مؤثر بر کیفیت آموزش‌های کاربردی فنی و حرفه‌ای از دیدگاه دانشجویان آموزشکده کشاورزی اهواز، فصلنامه پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، 33، 15-26.
محمدعلی، محبوبه (1390). آموزش‌های فنی و حرفه‌ای و راه‌های اصلاح آن، رشد آموزش‌های فنی و حرفه‌ای، 7(10)،  10-17.
محمدی، رضا، زمانی­فر؛ مریم و صادقی­مندی، فاطمه (1395). بررسی تطبیقی نظام‌های ارزشیابی و تضمین کیفیت آموزش‌های کاربردی در جهان.­ نشریه پژوهش در نظام‌های آموزشی،10(34)،133-166.
محمدی، رضا؛ زمانی فر، مریم و صادقی‌مندی، فاطمه(1394). بررسی وضعیت ارزشیابی کیفیت در آموزش‌های کاربردی، نامه آموزش عالی، 8(30)، 121-151.
محمدی، رضا؛ فتح آبادی، جلیل؛ یادگارزاد، غلامرضا؛ میرزا محمدی، محمد حسن و پرند، کورش (1384). ارزشیابی کیفیت در آموزش عـالی (مفـاهیم، اصـول، روش‌ها و معیارها(، تهران، سازمان سنجش آموزش کشور.
موسوی، علی­؛ بهرامی،  عبدالرضا سلیم و محمودی سفیدکوهی، حسین (1384). لزوم توجه به کیفیت در آموزش‌های فنی و حرفه‌ای، مجموعه مقالات دومین همایش ملی نقش آموزش‌های فنی و حرفه‌ای در تحولات اقتصادی و اجتماعی، مازندران اداره کل آموزش فنی و حرفه‌ای مازندران، 1-32.
مهرمحمدی، محمود (1386). کندوکاو در ترجیحات روش­شناختی پژوهشگران حوزه تعلیم و تربیت در ایران، نوآوری­های آموزشی، 6(3)،  ۱۰۸ – ۷۷.
نویدی، احد و برزگر، محمود (1391). ارزشیابی دوره‌های کاردانی آموزش فنی و حرفه‌ای، فصلنامه نوآوری‌های آموزش، 42، 162-186.
Burleson, B. R. (1959). Content analysis in communication research, NewYork.
Corbin, J. and Strauss, A. L. (1990). Grounded theory research: procedures, canons,and evaluative criteria. Qualitative Sociology. 13(1), 3-21.
Ebil, S.; Othman, N.; Hjh Norhakimah, H. M. N.; Marlinawati, H. A.; Omarali, M. and Chin, W. K (2017). Brunei TVET transformation: The development of the institute of brunei technical education’s two key surveys. In: TVET@Asia، issue 8، 1-15. Online: http://www.tvet-online.asia/issue8/ebil_etal_tvet8.pdf (retrieved 28.01.2017).
European Association for Quality Assurance in Higher Education (2014). The Concept of excellence in Higher Education، ENQA Occasional Papers 20, Brussels، Belgium.
Hoque, A. E. (2016). Quality assurance as a way to support labourmarkets: a reflection on TVET policies in Bangladesh. In: TVET@Asia، issue 7، 1-17. Online: http://www.tvet-online. asia/ issue7/ hoquetvet7.pdf(retrieved 2.8.2016).
Idris, A. and Mbudai, Y. (2016). Technical and vocational education: challenges towards youths empowerment in kano state-nigeria. Journal of Technical Education and Training (JTET), 9(1).
Minghat, A. D. and  Yasin, R. M. (2010). A sustainable framework for Technical and Vocational education in Malaysia. In Procedia - Social and Behavioral Sciences, 9, 1233-1237). DOI: 10.1016/j.sbspro.2010.12.312
Mohd Amin, J. B. (2016). Quality assurance of the qualification process in TVET: Malaysia Country. 7, 1-12. Online: http://www.tvet-online.asia/issue7/mohdamin_tvet7.pdf (retrieved 11.11.2016).
PhusaluxJ, U. B. and Fongsuwan, W. (2015). Determinants of modern management of private vocational colleges: A Structural Equation Model, Research Journal of Business Management, 9, 2378-390.
Rashidi, R. (2013). Evaluation of collaboration between public training institutions and private industries and its importance in improving the quality of training delivery in TVET in Malaysia.  1-17. Online: http://www.tvet-online.asia/issue1/rashidi_tvet1.pdf (retrieved 30.5.2013).
Rojewski, J. P. Asunda and S. Kim) 2008(. Trends in career technical education research, Journal of Career and Technical Education، 24، 2، 57-68.