نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

• زهرا اکبری پردنجانی ¹
• کیوان صالحی ²

¹ آموزش مهندسی .دانشکده علوم مهندسی. دانشگاه تهران شهر تهران کشور ایران

² دانشیار بخش تخصصی پژوهش و سنجش؛ دانشکده روان شناسی و علوم‌تربیتی؛ دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

پرورش، شکل‌دهی و توسعه شایستگی‌‌‌های تفکرنقادانه(critical thinking)، از مهمترین عوامل موفقیت مهندسان در مسئله‌یابی، مسئله محوری، مسئله‌آفرینی و تشخیص راه‌حل‌های نوآوردانه و حل‌ مسائل پیچیده‌است. بدین‌منظور در مطالعه حاضر تلاش‌شد تا جایگاه تفکر نقادانه در آموزش مهندسی از طریق شناسایی دستاوردهای آن مورد واکاوی قرار گیرد. از‌این‌رو در یک بررسی نظامند براساس دستورالعمل پریزما، مقالات نمایه‌شده در سه پایگاه‌ داده‌های گوگل اسکالر، ساینس دایرکت و اسکوپوس در بازه زمانی‌2010 تا 2023 شناسایی و بازیابی‌شد. نهایتا 21 مقاله پس از بررسی ملاک‌های ورود و خروج، انتخاب‌شد. یافته‌ها به شناسایی نُه دستاورد، استفاده از تفکرنقادانه در آموزش مهندسی منجرگردید. نتایج نشان‌می‌دهد که برای آموزش موثر تفکر نقادانه و ورود آن در برنامه‌های درسی مهندسی، به رویکرد منسجم‌تری نیاز است تا در سراسر برنامه‌درسی، به‌گونه‌ای مفید و اثربخش، بستر رسمی برای ارتقای دانش، بینش، ارزش‌ها و مهارت‌های مورد نیاز دانشجویان در نظر گرفته‌شود؛ بنابراین، نیازاست شیوه‌های آموزش تفکر نقادانه را به استادان مهندسی ارائه داد و زمینه ملموس، عملی و قابل درک برای پرورش این شایستگی در دانشجویان آموزش مهندسی‌ را فراهم‌نمود. به‌نظر می‌رسد الزامات، شرایط و مولفه‌های مورد‌نیاز برای توانمندسازی استادان مهندسی به‌منظور پرورش تفکر نقادانه در دانشجویان مهندسی شکل‌نگرفته و نهادینه نشده‌است.

کلیدواژه‌ها

• تفکر نقادانه
• تفکر انتقادی
• آموزش مهندسی
• سنجش دستاوردها
• مرور سیستماتیک

عنوان مقاله [English]

Outcomes of Critical Thinking in Engineering Education: A Systematic Review

نویسندگان [English]

• Zahra Akbaripordanjani ¹
• Keyvan Salehi ²

¹ Engineering Education, Faculty of Engineering Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran

² Associate professor, Division of Research and Assessment, Faculty of Psychology and Education, University of Tehran, Tehran, Iran

چکیده [English]

Cultivating, forming, and developing critical thinking competencies is one of the most important success factors of engineers in problem-finding, problematization identifying innovative solutions, and solving complex problems. Therefore, in a systematic review based on PRISMA guidelines, articles indexed in Scopus, Google Scholar, and Science Direct databases in the period from 2010 to 2023, were investigated. Finally, 21 articles were selected for systematic review after the inclusion and exclusion criteria were checked. The findings indicate that a more cohesive approach is essential for successfully integrating critical thinking into engineering curricula. This approach should encompass a formal framework that promotes the development of knowledge, insight, values, and skills necessary for students throughout the curriculum practically and effectively. As a result, it is imperative to introduce pedagogical methods for teaching critical thinking to engineering faculty and to establish a tangible, practical, and understandable context for fostering this competency in engineering students. It seems that the requirements, conditions, and components needed to empower engineering professors to cultivate critical thinking in engineering students have not been formed and institutionalized.

کلیدواژه‌ها [English]

• Critical thinking
• engineering education
• outcomes assessment
• systematic review